Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

2.3. Ахборот – коммуникация технологиялари воситалари ва уларни 
таълим жараѐнида қўллаш имкониятлари. Электрон дарслик 
 

---

49 
ХХI асрда таълим воситалари бўйича катта ўзгаришлар юз берди. 
Ҳозирги замон ахборот ва компьютер технологияларининг имкониятлари, 
глобал интернет тармоғининг пайдо бўлиши ва инсониятнинг кўп қиррали 
фаолиятига кириб бориши муносабати билан янада кескин ортиб кетди. 
Глобал интернет тармоғининг кескин ривожланиши имкониятларидан 
фойдаланиш очиқ таълим тизимини вужудга келтирмоқда. 
Таълимнинг 
анъанавий 
моделидаги 
―ўқитиш 
воситалари‖ 
тушунчасидан инсоният педагогик амалиѐт фаолиятида ―таълимий муҳит‖ 
тушунчасига, кейинроқ эса ―таълимий база‖ ва ниҳоят ахборот - 
коммуникация жараѐнларининг ривожланиш даврида жорий қилинадиган 
―ягона ахборот таълими базаси‖ тушунчасига ўтилмоқда. Ахборот ва 
коммуникация технологияларининг дунѐ миқѐсида ривожланиши, инсон 
турмушининг турли жиҳатларида, жумладан иқтисодий, сиѐсий, маданий 
ҳамда таълим жабҳаларида бирбирларига боғлиқликларининг кескин намоѐн 
бўлишига олиб келди. 
Ҳозирги замон ўқитувчиси, ўз фани бўйича мутахассислигидан 
ташқари фанни ўқитаѐтганда ахборот ва коммуникация технологияларининг 
барча афзалликларидан бемалол фойдалана оладиган, ўқувчи ва талабаларда 
бу технологияларни амалда ишонч билан фан за техниканинг мавжуд 
янгиликлари уларни ўқув дастурлари ва дарсликлари мазмунига жадал 
киритишни талаб этади ва бу орқали талабаларнинг замонавий билимларини 

---

50 
шакллантиришга замин яратади. Замонавий ўқитиш технологияларининг 
жорий этилиши ва турли методик ѐндашувлар эса, ўз навбатида, талабаларда 
кўплаб фундаментал маълумотларни нисбатан енгил ва мустаҳкам 
шаклланишига қулай шароит яратади. 
ХХ асрнинг 90-йилларидан бошлаб ахборотлаштириш соҳаси кескин 
ривожланиб кетди. Бизнинг асримиз, яъни ХХI асрни ахборотлаштириш ва 
коммуникация асри деб бежиз аташмайди. Ахборотлаштириш нима ва унинг 
вазифаларига нималар киради, унинг асосий хусусиятлари қандай, деган 
саволлар ҳозирги замон жамиятидаги ҳар бир фуқарони қизиқтириши 
табиий. Чунки инсон фаолиятини ахборотсиз тасаввур қилиш қийин.
Ахборот - 
(
лот. информатио - тушунтириш, баѐн қилиш
) – шартли 
белгилар ѐрдамида шахслар, предметлар, далиллар, воқеалар, ҳодисалар ва 
жараѐнлар ҳақида, уларни тасвирлаш шаклидан қатъий назар узатиладиган ва 
сақланадиган маълумотлар.
6