New Fly High 5 (1-13 betlar) Uzbek pmd

O‘qish va tinglash matn turlari
New Fly High 5 dagi o‘qish va tinglash matnlari hayotiy matnlardir. Xilma-xil
matn turlari berildi: gazeta va jurnal maqolalari, e’lonlar, etiketka, xatlar, radio
eshittirishlari, jonli muloqotlar, musobaqalardagi nutqlar va boshqalar.
Nutq faoliyat turlari o‘rtasidagi bog‘lanish
New Fly High 5 da to‘rt nutq faoliyati turlari: tinglab tushunish, gapirish, o‘qish
va yozuv o‘zaro bog‘langan holda o‘qitiladi. Bunga sabab haqiqiy hayotda
kamdan-kam hollardagina o‘qigan narsalarimiz haqida gaplashmaymiz yoki
yozmaymiz yoki eshitgan narsalarimizga o‘qigan narsalarimizni bog‘lamaymiz.
Shu sababli nutq faoliyati turlarini bir-biri bilan quyidagidek turli faoliyatlar orqali
bog‘lashga harakat qildik:
–
o‘qish va yozish, m-n.: o‘qish va jadvallarni to‘ldirish, qisqa bayonlar yozish,
xatga javob yozish, o‘zi haqida yozish, o‘ziga qayd qilib qo‘yish, savollar
yozish, fikrlar yozish va boshqalar.
–
o‘qish va tinglash, m-n.: o‘qib olingan ma’lumotni tinglash orqali tekshirib
ko‘rish, matn va fikrlarni solishtirish va boshqalar.
–
o‘qish va gapirish, m-n.: o‘qish va savollarga javob berish, to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri
ma’lumotlarni aytish, matndagi ma’lumotlarni muhokama qilish, bahs-
lashish va boshqalar.
–
tinglash va o‘qish, m-n.: tinglash va matnlar tartibini joylashtirish, matndan
talab qilingan ma’lumotlarni topish va boshqalar.
–
tinglash va yozish, m-n.: tinglash va tushib qolgan ma’lumotlarni, jadvallarni
to’ldirish, fikrlar yozish va boshqalar.
–
tinglash va gapirish, m-n.: tinglash va savollarga javob berish, muhokama
qilish va boshqalar.
Talaffuz
Talaffuz, asosan, o‘quvchilar so‘zlarning ma’nolari bilib olingandan keyin DVD
disk va o‘qituvchining ketidan takrorlash orqali amalga oshiriladi. Tadqiqot shuni
KIRISH

---

9
ko‘rsatadiki, o‘quvchilar so‘zlarning ma’nosini bilib olishgandan so‘ng so‘zlarni
qanday talaffuz qilinishni o‘rganish ular uchun osonroq va samaraliroq bo‘ladi.
Shuningdek, mualliflar mazkur sinfda ba’zi bir o‘qish qoidalarini tanishtirib borish
muhim degan qarorga kelishdi. Bular DVDning har bir bo‘limida berilgan bo‘lib,
o‘qituvchi va o‘quvchilar ulardan bo‘limni o‘rganish davomida qulay bir paytda
foydalanishlari mumkin.
Har safar birinchi mashqda o‘quvchilarning diqqati tovushning qanday harflar
bilan ifodalanishiga tortiladi. So‘ngra o‘quvchilar bilgan so‘zlarini tovush bilan
o‘qishni mashq qiladilar. O‘quvchilarga DVD da fonetik belgilar tanishtiriladi.
(Ular DVD da har bir bo‘lim uchun quloqchin belgisi ostida kiritilgan.)