Narzulla Jo„rayev O„zbekiston tarixi

«Rossiya iqtisodiy jihatidan ham, harbiy-texnikaviy 
jihatidan ham buyuk davlatdir. Shuning uchun ham kollektiv xavfsizlik tizimini 
barpo etishda ham, MDH doirasida davlatlarning bir-biriga yaqinlashuvi 
masalasida ham O„zbekiston Rossiya bilan yaqindan hamjihatlik aloqalarini 
mustahkamlashga va strategik hamkorlik o„rnatishga intilmoqda»
. 
Shunday hamkorlikning huquqiy asosi bo„lib 1992-yil 30-mayda Moskva shahrida 
O„zbekiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi o„rtasida imzolangan davlatlararo 
munosabatlarning asoslari, do„stlik va hamkorlik haqida Shartnoma, 1994-yil 2-
martdagi harbiy sohada hamkorlik to„g„risidagi Shartnoma hamda bir qator 
davlatlararo boshqa bitimlar xizmat qiladi. 
O„zbekiston Mustaqillikka erishgandan keyin ijtimoiy va siyosiy hayotning 
ko„pgina sohalarida, shu jumladan harbiy sohada ham xalqaro maydonga chiqdi. 
«Bizning harbiy doktrinamiz mudofaa va xavfning oldini olish xarakteriga ega. 
Shu bois –
deydi I.A.Karimov, 
– O„zbekiston BMT, Yevropada Xavfsizlik va 
Hamkorlik Tashkiloti kabi nufuzli xalqaro tashkilotlarning tinchlikni saqlash 
tadbirlarida ishtirok etishga tayyor»
. 
Sovet bloki yemirilib, Varshava shartnomasi tugagandan keyin 1949-yilning 
aprelida tashkil qilingan va Yevropadagi 14 ta mamlakatni, shuningdek, AQSH va 
Kanadani birlashtiruvchi Shimoliy Atlantika shartnomasi Tashkiloti – NATOga a‟zo 
davlatlar ana shunday operatsiyalarni amalga oshiruvchi eng real va qudratli harbiy-

---

286 
siyosiy tashkilot bo„lib qoldi. NATOning «Tinchlik yo„lidagi hamkorlik» Dasturi 
Yevropa xavfsizligining yangi modelini yaratishga qaratilgan yo„nalishlaridan biri 
bo„lib qoldi. U qo„shilmagan, betaraf mamlakatlarning hamda sobiq SSSR 
mamlakatlarining kuch-g„ayratini birlashtiradi. 
O„zbekiston 1992-yilda sobiq SSSRdagi boshqa to„qqizta respublika qatori 
Shimoliy Atlantika Hamkorlik Kengashi ishiga qo„shildi. O„zbekiston 1994-yilning 
13-iyulida aniq belgilab qo„yilgan bitimni imzolab, NATOning «Tinchlik yo„lidagi 
hamkorlik» Dastur qatnashchisi bo„lib qoldi. 
O„zbekiston ushbu dasturdagi hamkorligi siyosiy muammolar va masalalar bilan 
bog„liq bo„lgan xavfsizlikni ta‟minlash, mintaqaviy mojarolarni bartaraf etish hamda 
iqtisodiy masalalarda ishonch choralarini mustahkamlashga qaratilgan. 
Favqulodda 
vaziyatlarda 
harbiy 
va 
fuqarolik 
xizmatlarining 
ishini 
muvofiqlashtirish, mudofaa sanoatini konversiyalash, qurol-yarog„lar ustidan nazorat 
o„rnatish masalalari «Tinchlik yo„lidagi hamkorlik» Dasturi doirasida yechilayotgan 
vazifalar jumlasiga kiradi. 
Ushbu dastur doirasida O„zbekistonning hamkorlik qilish Markaziy Osiyo 
mintaqasida va umuman Yevroosiyo makonida tinchlik, barqarorlik va xavfsizlik 
ishiga ko„maklashadi, mamlakatlar o„rtasida turli sohalardagi samarali hamkorlikni 
yanada rivojlantirishga olib boradi va pirovard natijasida jahon hamjamiyatiga tezroq 
integratsiyalashish imkonini beradi. Shuning uchun Prezidenti I.A.Karimov