N. B. Dilmurodov

Yumshoq tovon – pulvini 
oyoqlarning orqa qismida joylashgan bo‘lib, 
terining qalinlashuvidan hosil bo‘lgan. Yumshoq tovonning 3 ta qavati bo‘ladi: 
epidermis, asosiy terisi va teri osti qatlami. Epidermis yumshoq shox moddasidan 
tarkib topgan, unda jun va bezlar bo‘lmaydi. 
Yumshoq tovoning asosiy terisi – 
carium pulvinare
birmuncha uzunroq 
so‘rg‘ichlarning borligi bilan harakterlanadi 
Yumshoq tovonning teri ostki qatlami – 
stratum subcutanium pulvinaris
yaxshi rivojlangan, unda yog‘ va elim beruvchi, cho‘ziluvchi tolalar ko‘p bo‘ladi. 
Hayvonlarda yumshoq tovon joylashuviga qarab qo‘yidagicha bo‘ladi: 
Barmoq yumshog‘i –
pulvinar digitale
yaxshi rivojlangan bo‘lib, hamma 
qishloq xo‘jalik hayvonlarida bo‘ladi, 3-nchi barmoqning orqa qismida joylashadi.
Hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari.
Qoramol 
va 
cho‘chqalarda 
barmoq yumshog‘i tuyoq kapsulasini hosil qiladi. Otda – barmoq yumshog‘i tuyoq 
kapsulasiga kirib boradi va tuyoqning cho‘zilib – yig‘iluvchi apparati vazifasini 
bajaradi; u yostiqsimon qism, strelka va yumshoq tovon tog‘ayidan tashkil topgan. 
Yostiqsimon qismi – 
torus pulvinaris
yumshoq tovonning orqa qalinlashgan qismi 
hisoblanadi. Strelkasi – 
furca pulvinaris
yumshoq tovonning oldingi qismi 
hisoblanib, ponasimon shaklda, orqadan oldinga tomon chiqqan bo‘ladi, 
strelkaning epidermisi yumshoq tovonning shox kapsulasini hosil qiladi. 
Strelkaning oldingi kuchli o‘tkirlashgan qismi asosi deyiladi. Orqa ikkiga 

---

bo‘lingan valiksimon qismi esa – strelkaning oyoqchalari deyiladi. Oyoqchalar 
oralig‘ida ozgina chuqurlashgan oyoqchalararo ariq yotadi. Oyoqchalar yon 
tomonlarida yumshoq tovonning strelkasini tuyoq devoridan ajratib turuvchi 
strelkaning yon ariqchasi joylashadi. Strelkaning teri osti qavati yumshoq tovon 
yostiqsimon qismining teri osti qavati bilan umumlashib ketgan va u –
pulvinar 
subcutancum
deb ataladi.