N. B. Dilmurodov

Teri bezlari – glandulae cutis.
Teri bezlari
– 
glandulae cutis
yog‘ bezlari va ter bezlariga bo‘linadi. 
Bundan tashqari, hayvonlarda boshqa bez to‘qimalari ham mavjud. 
Yog‘ bezlari – glandulae sebaccae
alveolyar ko‘rinishda chin terining yuza 
qavatiga yotadi va chiqarish yo‘li jun ildizining qiniga ochiladi. Alveola devori bir 
necha qavat ho‘jayralardan tashkil topgan bo‘lib, teri yog‘i to‘planishi bilan 
buziladi. 
Teri yog‘i – 
sebum
teri yuzasiga chiqib uni moylab turadi, uni 
qayishqoqligini ta’minlaydi hamda qurib qolishdan, yorilishdan saqlaydi. Yog‘ 
bezlari cho‘chqa, ot va itlarda yaxshi rivojlangan. 
Ter bezlari
– 
glandulae sudoriferae
kalavaga o‘xshash o‘ralgan naychalar 
shaklida bo‘lib, chin terida joylashadi. Uning chiqaruvchi yo‘llari jun ildizining 
qiniga yoki terining junsiz joyida, to‘g‘ridan-to‘g‘ri uning yuzasiga ter 
teshikchalari – 
poris sudoriferi
orqali ochiladi. Har bir naychaning devori tashqi va 
ichki qavatlardan tashkil topgan. Tashqi qavati – mioepitelial ho‘jayralardan; ichki 
qavati esa – kubsimon bezli hujayralardan tuzilgan. Kubsimon bezli hujayralari 
naycha ichiga ter – 
sudor
ajralganda u bilan birga turli xil tuzlar, oqsil moddalar 
ham ajraladi va teri kuchli soviydi. Ter bezlari shox moddaga aylangan organlarda, 
ya’ni erkak hayvonlar jinsiy a’zosining boshida, elin so‘rg‘ichida bo‘lmaydi. 
Otlarda ter ko‘p miqdorda oqsil saqlaydi, shuning uchun terlaganda ko‘pirib 
ketadi. (otda buni yaqqol ko‘rish mumkin). 
Terining bezli tuzilmalari – bular asosan terining ma’lum bir joyida 
bezlarning to‘planib qolishidan hosil bo‘ladi. Bunday tuzilmalar hamma 
hayvonlarda – tashqi eshitish yo‘li terisida 
– glandulae ceruminosae,
qovoq 
terisida 
– glandulae tarsalis
mavjud.
Qoramollarda shilliq bezlari burun – lab yaltirog‘ida (oynasida) – 
glandulae 
plani nasolabialis; 
Cho‘chqalarda xartumli terisida xartum bezlari – 
glandulae 
plani rostralis;
bilaguzuk terisida bilaguzuk bezi – 
glandulae carpalis,
iyak osti 
bezi – 
glandulae mentalis;
preputsiyaga kirish joyida – 
glandulae diverticuli 
praeputii
bo‘ladi. Otlarda yumshoq tovon bezlari – 
glandulae pulvinares
va sut 
bezining so‘rg‘ichida – 
glandulae papillares
bo‘ladi. Itlarda anal xaltachasida – 
glandulae anales,
yumshoq tovonida 
glandulae pulvinares
bo‘ladi. 

---