Mundarija Kirish 1 bob. Avtomobillarda yuklarni tashish jarayonini nazariy asoslari. Yuklarini tashishning o’ziga xos xususiyatlari
Yuklarini tashuvchi avtomobil transport vositalari turlari va vazifalari
Yuklarini tashishda qo’llaniladigan ortish-tushurish vositalari tavsifi.
2 bob. Yuklarni tashish jarayonida avtomobillar ishini nazorat qilishni zamonaviy vositalari 2.1. Yuklarni tashish jarayonida avtomobillar ishini tashkil etish xolati va tahlili.
2.2. Yuklarni tashish jarayonida avtomobillar ishini nazorat qilishda xorijiy tajribalar.
2.3. Yuklarni tashish jarayonida avtomobillar ishini avtomatik
nazorat qilishni tashkil etish.
Xulosalar.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati.
Kirish O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022 yil 28-yanvarda “Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risida”gi PF-60-sonli farmoni bilan tasdiqlangan 2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasida amalga oshirishga oid davlat dasturida hududlarda yuklar shakllanishining asosiy nuqtalarini hisobga olgan holda transport-logistika markazlari tarmog‘ini tashkil etish va yuk tashish xarajatlarini 30 foizgacha kamaytirish maqsad qilib qo‘yilgan.
Respublikamizda faoliyat yuritayotgan fermer xo‘jaliklari nafaqat qishloq xo‘jaligi tovar mahsuloti ishlab chiqarish bilan shug‘ullanmoqda, balki, birinchi navbatda o‘zlari tomonidan yetishtirilgan dehqonchilik va chorvachilik mahsulotlarini saqlab, qayta ishlab, qadoqlab iste'molchilarga tayyor holda yetkazib berish hamda bozordagi talab va taklifdan kelib chiqqan holda qishloq hududlarida turli xildagi xizmatlar ko‘rsatib, xo‘jalikning moliyaviy barqarorligini yanada oshirayotganligini alohida ta'kidlab o‘tish lozim.
Dunyo davlatlari tajribasi shuni ko‘rsatmokdaki, iste'molchilarni tovar, mahsulot va xomashyoga bo‘lgan ehtiyojlarini qondirishda yuk oqimlarini manziliga sifatli yetkazish muhim o‘rin tutadi. Davlatimiz tomonidan avtotransport sohasini rivojlantirishga qaratilayotgan e'tibor MDX, Yevropa, shuningdek dunyoning ko‘plab davlatlari bilan mahsulotlar almashinuvi aloqasini rivojlantirishda avtomobil transporti xizmatidan foydalanish samaradorligini oshirishga undaydi. Qolaversa har qanday davlatning iqtisodiy rivojlanishi mahsulot eksporti salohiyati bilan o‘lchanadi. Mahsulotlar eksport-importini amalga oshirishda esa avtomobil transporti ham yetkachi o‘rin egallaydi. Davlatlar o‘rtasida mahsulotlar almashinuvi qanchalik yuqori darajada bo‘lsa, rivojlanish shunchalik tez suratda o‘sadi. Tabiiyki, bu o‘z navbatida transportda tovar tashuvini tashqil etishni rivojlantirishni, o‘zaro hamkorlikni yanada yaxshilashni talab etadi. Ammo masalaning yana bir muhim jihati borki, u ham bo‘lsa tashiladigan mahsulotlar, ayniqsa, oziq-ovqat mahsulotlarining xavfsizligiga e'tiborni qaratish katta ahamiyat kasb etadi.
Yuk jo‘natish va qabul qilish punktlarida bajariladigan ishlar tartibi, tarkibi va ketma-ketligi bir xil emas. Bajariladigan ishlar tarkibi punktlarda jo‘natilayotgan yoki qabul qilinayotgan yuklar, avtotransport va yuklash–tushirish vositalari turlariga, faoliyat olib borayotgan xodimlar malakasiga, jo‘natish va qabul qilish tizimiga bog‘liq ravishda shakllanadi.
Tashish jarayoni (yuk jo‘natish va qabul qilish jarayoni) samaradorligini belgilovchi asosiy ko‘rsatkichlaridan biri–bu, avtotransport vositalarini yuklarni jo’natish va yuklarni qabul qilish ob'ektlarda turib qolish vaqtidir. Avtotransport vositasining yuk jo‘natish (qabul qilish) punktlariida turib qolish vaqti asosiy parametr yukni ortish yoki tushirish vaqtlaridan tashqari yana bir qator qo‘shimcha operatsiyalarni bajarishga ketadigan vaqtlar yig‘indisidan iborat bo‘ladi.
Yukni tashuvchi yukni tashish shartnomasida nazarda tutilgan muddatlarda yetkazib berishi kerak. Yukni yetkazib berish muddati yengib bo‘lmaydigan kuch holatlarining amal qilish vaqtiga yoki taraflarning o‘zaro kelishuvi bo‘yicha uzaytirilishi mumkin. Yuk yetkazib berilishi kechiktirilishi to‘g‘risida sabablari va kechikish vaqti ko‘rsatilgan holda yo‘l varaqasida belgi qo‘yiladi. Tashuvchi, agar shartnomada o‘zgacha hol nazarda tutilmagan bo‘lsa, shartnomani bajarish uchun zarur bo‘lgan avtotransport vositalarining tiplari va sonini mustaqil belgilaydi.Agar yukni jo‘natuvchini tashuvchi tomonidan muhayyo qilingan avtotransport vositasi qoniqtirmasa, u holda tegishli dalolatnoma tuzib va uni tashuvchiga berib avtotransport vositasini rad etishga haqlidir.
