Microsoft Word navoiy xamsatul mutahayyirin lotin ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
12
Faqir ko‘proq avqot niyozmandliq yuzidin naqd yo jinsdan tuhfa va tabarruk alar xizmatig‘a 
yiborsa, Xoja Dehdordin yiborilur erdi. Anga o‘xsharki, ba’zi vujuhni sanamoqda bobil-xilofguna 
voqe’ bo‘lg‘ondur. Alar bu qit’ani aytib erdilarkim: 
Xoja Dehdor az atiyyai Mir 
Har chi orad zi dirhamu dinor, 
Muzdi po bargirifta, meguyad 
 
Noshumurda ki ponsad astu hazor. 
Hech dar xotirash namegardad 
Fikri sharmandagii ro‘zi shumor
61
. 
Yana bir qatla ushbu nav’ moddada ham bu qit’ani aytib erdilar: 
Ba Dehdor guftam ki bardor baxsh, 
Az on sufra ki zi vay sar afroshtam, 
Zi insof dam zad, k-azon baxshi xud: 
Hamon bas ki dar roh bardoshtam
62
. 
* * * 
Bir qatla faqir alarning qadimiy devonin Mavlono Abdussamadg‘akim, zamonning 
xushnavislaridindur va xush tab’ ham bor, buyurub erdim va ulcha maqdur takallufdur qililib erdi. 
Devon tugangandin so‘ngra alar xizmatig‘a eltib, muqobala istid’osi qi-lildi. Alar ayttilar: «Bir-ikki 
kun munda turdik. Biz miqdore mulohaza qilali. Kotibin xushtab’ kishi derlar. Shoyadki, ehtiyot qilib 
erkinkim, muqobala qilurg‘a ehtiyoj bo‘lmag‘ay». 
Tonglasi faqir alar xizmatig‘a yettim, ayttilarkim: «Bu kitobni g‘arib nav’ bitibdur, anga 
o‘xsharkim, iltizom qilmish bo‘lg‘aykim, g‘alatsiz misra’ bitmagay, ba’zi yerda biror-ikkiror, balki 
ortuq ab’yot ham tark qilibtur, o‘zi-o‘q munda bo‘lsa, chun xushnavis kishidur, ko‘p ehtiyot jihatidin 
shoyad xeyli ro‘zgori zoe’ bo‘lg‘ay». 
Guftu shunid ko‘p o‘tti, oxir faqir dedimkim: «Agar sizning muborak qalamingiz bila isloh topsa 
mujibi mubohot va zebu ziynat bo‘lur». Oqibat qaror anga tuttikim, o‘z muborak qalamlari bila isloh 
qilg‘aylar. Had va nihoyatda ortuq g‘alatlar erdikim, ham hak va ham isloh qildilar, to itmomg‘a yetti, 
devonning oxirida bu qit’ani bitib erdilarkim: 
Xushnavise chu orazi xubon, 
Suxanamro ba xatti xub orost. 
61
Qit’aning mazmuni: 
Xoja Dehdor Mir hadyalaridan 
Dirham va dinor [kabi] nimaiki keltirsa, 
Oyoq haqi olar edi. 
Sanamay «besh yuz ming» derdi, 
Hisob kunida sharmanda bo‘lish fikrini esa 
Mutlaqo yodiga keltirmasdi. 
62
Qit’aning mazmuni: 
Dehdorga aytdimki, menga hadya [qilingan narsalardan] 
Boshingdan sochiq qildim.
Insof yuzasidan og‘iz ochib, 
Yo‘lda olganim yetar (dedi). 

---

Alisher Navoiy. Holoti Sayyid Hasan Ardasher