www.ziyouz.com
kutubxonasi
13
Lek har jo dar o‘ zi sahvi qalam
Goh chize fuzudu gohe kost.
Kardam islohi on bo xati xesh,
Garchi n-omad chunonchi dil mexost.
Har chi u karda bud bo suxanam
Ba xati u qusur kardam rost
63
.
Sulton Ya’qub
64
faqirdin kitob tilaganda andin nafisroq kitobim yo‘q erdikim, har misraida ul
hazratning muborak qalami kirib erdi va alarning— o‘q qudsiy osor anfosi erdi — yibordim va bu
bitilgan kayfiyatni sharh bila bitidim. O‘qub, xushvaqtlig‘lar qilib, qit’ani yod tutub, maktubda
minnatdorlik izhor qilib erdilar.
* * *
Bir saboh ul Hazrat bandaxonag‘a tashrif kelturub erdilar. Ul uyda bir-ikki juft tovus bor erdi. So‘z
asnosida andoqki, tovug‘ ne dastur bila katakdin chiqormoq ma’huddur, tovuslarni asrag‘uchi ham
uylaridin surub chiqordi, hamul zamon jilva qila boshlab, quyrug‘larin chatr qila boshladilar. Alar sun’
naqqoshining naqshbandlig‘i g‘arobatida mutaajjib bo‘lub, tovus bobida har nav’ so‘z o‘tar erdi, to
so‘z anga yetishtikim, ba’zi el qoshida bu so‘z borkim, tovus juft bo‘lmay bayza qo‘yar, ba’zi qoshida
budurkim, mastliq vaqtida erkagining ko‘zidin bir qatra suv modasining ko‘ziga tomib, ul tuhum
modasi bo‘lur. Alar faqir sori boqib, ayttilarkim: «Bu so‘z yiroq ermaskim, e’tibori bo‘lg‘ay,
nevchunkim, — mashhurdurkim, Mir Xusrav ba’zi rasoilida bu ma’nini izhor qilmish bo‘lg‘ay, ul
Hindustonda bo‘lg‘on kishidur, to anga tahqiq bo‘lmag‘ay, bitimamish bo‘lg‘ay».
Faqir agarchi bu so‘zning mahzn kizb ekanin bilur erdim, ammo alar yuzida Amir Xusrav so‘zin
na tasdiq qildim, na takzib va hech javob bermadim. Alar javob bermaganning sababin so‘rdilar.
Zaruratdin faqir ayttimkim: «Shoyad Hindustonda tovusg‘a bu hol voqe’ erkin». Alar mutaajjib
bo‘ldilar: na Mir Xusrav so‘zi isbotida mubolag‘a qildilar, na faqirning so‘zining nafyida. Nevchunki,
hech jonib alarg‘a yaqin ermas erdi. Ammo faqirg‘a ajab hol voqe bo‘ldikim, Mir Xusravdek kishining
so‘zikim, alardek buzurgvor aytqaylar va men tasdiq qilmag‘aymen. Bu fikrga tushtumkim, o‘z
muddaom isbotini ne nav’ qilg‘aymenkim, bu holatda mast nar tovus yugurdi, dag‘i modasin bosib juft
bo‘ldi. Alar kulub dedilarkim: «Mundoq ittifoqiy ish-oz voqe’ bo‘lmish bo‘lg‘ay, shubha raf’ bo‘lub,
muddao isboti zohir bo‘ldi».
* * *
Alarning Safiuddin Muhammad otlig‘ farzandlari tengri rahmatig‘a bordi. Azo so‘rar oyinin bajo
keltururga otlanib, alar xizmatig‘a boradurg‘onda yori azizim Shayxim Suhayliy yo‘lda yo‘luqti, qayon
boradurg‘onim bilgach, hamroh bo‘ldi. Andin so‘ngra Mavlono Soniiy yo‘luqti, ul dog‘i qo‘shuldi.
Alar xizmatig‘a borg‘och, akobiru ashrofdin jam’i kasir xizmatida erdilar. Majlisda o‘lturg‘och,
63
Qit’aning mazmuni:
Bir xati chiroyli (kotib) go‘zallar yuzidek qilib,
So‘zlarimni bezab chiqdi.
Lekin u har joyda qalami xatosi bilan,
Goh bir narsa orttirdi, goho esa, tushirib qoldirdi.
Men o‘z xatim bilan uni tuzatib chiqdim.
Garchi noqulay esa-da, ko‘ngil tilagandek bo‘ldi.
U mening so‘zlarimni ne chog‘lik buzgan bo‘lsa,
Men uning xatiga shunday qusur yetkazdim.
64
Sulton Ya’qub – oqquyunli turkmanlar sultoni. 1491 y.da vafot etgan.
Alisher Navoiy. Holoti Sayyid Hasan Ardasher
Do'stlaringiz bilan baham: |