|
www.ziyouz.com
kutubxonasi
15
Biz faqirlar ne istihqoq bila ta’rif qila olg‘aybiz. Muncha gustohliq qilildikim, ul qasidani sihr
xayol qilur erduk, bu she’r ani past qilg‘ondek ko‘runadur, hamonoki mo‘‘jiza desa bo‘lg‘ay.
* * *
«Nafahot ul-uns» mutolaasida bir kun bu mahalg‘a yetib erdikim, Shayx Abulhasan Durroj
70
(quddisa sirrihu) yiroq yo‘l qat’ qilib, Imom Yusuf bin Abulhusayn Roziy
71
(Quddisillohi sirrihu
laziz)
72
ziyoratig‘a Rayg‘a bordi. Va imom Mullo Mutannabihdin erdi. Shayx muddate ul diyorda
imomni tilab, har kishidin so‘rog‘ qilsa erdi, aytur erdilarkim, ul kofirni istarsan, ul zindiqni istarsen.
To bir kun ani bir buzuqda toptikim, Qur’on o‘quydur erdi. Oncha turdikim, ul Qur’on o‘qumoqdin
forig‘ bo‘ldi. Shayx yurub salom qildi. Imom javob berib ayttikim: «Xush kelding, Abulhusayn, bir
bayt o‘qi!» Shayx bir bayt o‘qug‘ach Imomg‘a vaqt xush bo‘lub, vajd
73
yuzlanib, samo’
74
tuzdi. Bu
samo’da aytur erdikim: «Sen bu muddatdakim, meni sevar erding ul kofirni, ul zindiqni sevarsen deb
chin ayturlar erdikim, muddatekim, Qur’on tilovat qilur erdim, menga vajdu hol yuzlanmadi. Holo sen
bir bayt o‘qug‘on uchun muncha vajd dast berubdur. Bu so‘zni Muqarrabi hazrati boriy Xoja Abdulloh
Ansoriy (Quddisillohi sirrihu) debturlarkim: «Oyo, Yusuf bin Al-Husang‘a Abulhasanning muddate
kirib, oni so‘rg‘ani, ul so‘zni eldin eshitgani hamul vajd holatida makshuf bo‘ldi. Yo ul muddatdakim,
ul so‘rar erdi, bu voqif erdi. Agar hamul zamon makshuf bo‘lg‘on bo‘lsa, muning martabasi
biyikroqdur. Va hol ulki, zohir ahli qoshida shon budurkim, birining martabasi biyikroq bo‘lg‘ay».
Doyim bu so‘z faqirning xotirig‘a uyrulur erdi va o‘z xayol va fikrim bila bu shubha raf’ bo‘lmas erdi,
to bir kun hazrati irshodpanoh va valoyati dastgoh halloli mushkiloti majoniy Mavlono Muhammad
Tobadgoniy
75
(quddisa sirrihu) xizmatlarida arz qilib, bu shubham raf’ini istid’o qildym. Alar
ayttilarkim: «Bu toyifatning kamolig‘a hazrat haq subhona taoloning mutolaa jamolida bir shuhudu
istig‘roq doyimiy bo‘lurkim, andin o‘zga nima sori iltifot qilmas, har qachon vojib zoti mushohadasi
imkon olamig‘a tazalzul va iltifot voqe’ bo‘lmasa, bu jonibg‘a shuur voqif bo‘la olmag‘ay. Bas hamul
zamonkim, ul tavajjuhdin bu sori tazolzul qildi, agar aning mazkur bo‘lg‘on holatig‘a matla’ bo‘ldi.
Ersa har oyina muning martabasi andin kam, muning ahvolig‘a matla’ bo‘lg‘on bo‘lg‘ay biyikroq
bo‘lg‘ay. Nevchunkim, doyim aning ahvolig‘a matla’ bo‘lg‘ondin tavajjuh shuhud asli nuqsoni lozim
kelur. Har qachon ul holg‘akim, hayot va zindagonlig‘din maqsud uldurkim, futur yuzlansa
muqarrardurkim, bu rutbadin ul martaba biyikroq bo‘lg‘ay. Bu faqirg‘a Hazrat Mavlononing bu
faraxafzo va ruhoso takallumidin nihoyatsiz xushholliq dast berib, xayolg‘a keldikim, bu mas’alani
Hazrati Maxdumdin ilqo qilg‘ay. Hamul zamon andin chiqib, ul hazrat mulozamatig‘a musharraf
bo‘lub, o‘tgan dastur bila so‘zni arz qilib, ul Hazratdin ham istid’oi javob qilildi. Alar dag‘i biaynih
Hazrati Mavlonai mazkur ado qilg‘ondek foyda buyurdilar. Faqirg‘a avvalg‘i nishot va farax birga o‘n,
balki yuz bo‘ldi.
Xushe ul zamonkim, zamon mundog‘ buzurgvorlar sharif vujudlari bila orosta va davron mundoq
rafe’ miqdorlar xilqatlari bilan piyrosta erdi. Hayf va yuz ming darig‘kim, ul quyoshlar uyoqib, bir
necha tiyra ro‘zgor xuffoshlar paru bol ochib, nazarbozliq va baland parvozliq havosida jilva qilurlar.
Va ul tengizlar sug‘olib, bir necha kuduratosor xaydek mulavvasliqqa foshlar naxvat yelidin
70
Shayx Abdulhasan Durroj – Bag‘dodlik mashhur shayxlardan. 320/932 h. da vafot etgan.
71
Imom Yusuf bin Abdulhusayn Roziy – Kunyati Abu Ya’qub «Malomatiya» tariqatiga mansub. Bu shayxlar haqida Na-
voiyning «Nasoyim ul-muhabbat» asarida ma’lumot bor. 304/916 – 917 y.da vafot etgan.
72
a.: olloh sirrini muqaddas va aziz saqlasin!
73
vajd – sufiylikda ishq va ishtiyoq g‘alabasi natijasida o‘zidan ketish.
74
samo’ – sufiylarning zikr tushishi (ko‘pincha musiqa bilan, qo‘shiq bilan).
75
Muhammad Tobadgoniy – ismi Shamsuddin. Mashhur shayxlardan. Navoiy «Majolis un-nafois»ida u haqda ma’lumot beradi.
Xonaqohi va qalin muridlari bo‘lgan. Hirotda 891/ 1486 y.da vafot etgan. Qabri Xiyobondadir. Uning asarlarn: «Asmoulloh» sharhi,
«Manozil us-soyirin» va «Qasidai Burda»ga muxammas, «Tazkirat ul-habib», «Vasoyo» tarjimasi, Zikr bobida «Arba’in» va faqru
suluk bobida yana bir «Arba’in» tarjimasi. Navoiy «Nasoyim ul-muhabbat»da Muhammad Tobadgoniyni zikr etadi. 87 yoshda vafot
etgani, vafoti ta’rixi «Qutbi zamon biraft» iborasida berilganini qayd qiladi. Abjad bo‘yicha 891/1486 y. chiqadi.
Alisher Navoiy. Holoti Sayyid Hasan Ardasher
Do'stlaringiz bilan baham: |
