Microsoft Word hazrati umar ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
72
— 
Мен бу пулни турли йилларда бўлиб-бўлиб олмоқчи эдим. Ҳаммасини бирданига 
ололмайман, — деди. 
Сийрин пулларни олиб, Умарнинг ҳузурига кетди. Бориб бўлган воқеани айтиб берди. 
Ҳазрати Умар индамай, бир бўлак қоғоз парчасига «қабул қил», деб ёзиб, Сийринга тутқазди-
да: 
— 
Анасга олиб бориб бер, — деди. 
Ҳазрати Анас бошқа эътироз билдира олмади. Сийрин қувончи ичига сиғмай ташқарига 
отилди. Озодликка чиққан қулга ҳамма нарса, ҳатто нафас олаётгани ҳаво ҳам ўзгача ҳузур 
бахш этарди. (Ибн Саъд, «Табақот») 
Бир оз муддатдан сўнг Сийрин уйланди. Ўғилларидан бири Муҳаммад ибн Сийрин ҳали 
тобеъинларнинг илм, амал ва ахлоқда пешқадамларидан бўлади. Хусусан, тушни таъбир 
қилишда у бутун Ислом дунёсида шуҳрат қозонади. 
* * * 
Абу Умайя Ҳазрати Умарнинг қули эди. Бир кун келиб: 
— 
Амирул мўминин, мен билан битим тузмайсизми? Озодликка чиқишни истайман,— деди. 
Ҳазрати Умар бу таклифдан хурсанд бўлди. Ахир қул ишлашни, меҳнат қилиб пул топишни 
ва, ниҳоят, қуллик деб аталмиш занжирдан халос бўлишини истаётган эди. 
— 
Қанча тўлай оласан, Абу Умайя?
— 
Юз уқия. 
— 
Бўпти, мен розиман. 
Ҳазрати Умар қулини яхши инсон, деб биларди. Қўлига қалам-қоғоз олиб, шартномани оққа 
туширди. Кейин тўланиши керак бўлган пулни таъкидлади. Лекин бир йўла ҳаммасини тўлаш 
шартлигини ҳам уқдириб ўтди ва: 
— 
Қани, ўтир-чи,— деди. 
Сўнг қизи — мўминлар онаси Ҳафсага хабарчи жўнатиб:; «Қулим билан битим боғладим. 
Унга ёрдам бермоқчи эдим лекин пулим йўқ. Пул топгунимча менга икки юз дирҳам бериб 
тур», деди. 
Пул келгач, Ҳазрати Умар уни қўлига олиб, «(Эй мўминлар) қўл остингиздаги қуллардан 
битим тузишни истайдиган кишилар бўлса, у ҳолда агар сизлар уларда яхшиликни (яъни, 
диёнат, иймонни) билсангизлар, улар билан битим тузинглар ва уларга Аллоҳнинг сизларга ато 
этган молидан ато этинглар» (Нур сураси, 33-оятдан), деган оятни ўқиди ва икки юз дирҳамни 
Абу Умайянинг қўлига тутқазди: 
— 
Ол, Аллоҳ бу молдан сенга барака ато қилсин. 
Абу Умайя ақл билан иш юритмоқчи бўлди: 
— 
Буни олинг-да, мўминлар амири, тўлашим керак бўлган пулга ҳисобланг. 
Ҳазрати Умар унамади, бориб бу пулга тижорат билан шуғулланишни буюрди. 
— 
Ироққа кетсам майлими, мўминлар амири! 
— 
Албатта, шартнома тузилгач, истаган ерингга боришинг мумкин. 
Халифа хузуридан чиққач, Абу Умайя бир нечта дўстлари билан учрашди. Улар ҳам битим 
тузган эдилар. 
— 
Умар билан гаплашсанг, Ироқдаги волийга мактуб ёзса, у ерда бизга яхшироқ муомала 
қилишарди. 
Абу Умайя хожасини яхши билгани учун дўстларининг таклифига кўнмади. Ҳазрати 
Умарнинг бундай қилмаслигига ишончи комил эди. Аммо дўстлари қистайвергач, кирди. Абу 
Умайянинг гапларини эшитган Ҳазрати Умар ғазабланди: 
— 
Бу гап қаёқдан чиқди? Сен у ердаги одамлардан устун бўлиб, уларга зулм қилинишини 

---

Ҳазрати Умар ибн Хаттоб (р.а.). Аҳмад Лутфий Қозончи