Microsoft Word Dico Fr-Uz doc

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

RELATIVEMENT

 

RELIRE

 

 

 

485 

relativement

  adv  1.  nisbatan,  deyarli,  birmuncha,  bir  qadar;  c’est 

relativement  rare  bu  birmuncha  noyob;  il  est  relativement  honnête  u  bir 

qadar  sofdil;  2.  relativement  à  -ga  nisbatan;  relativement  au  prix  du 

quartier,  ce  n’est  pas  cher  kvartaldagi  bahoga  qaraganda  bu  qimmat 

emas. 

relativité

  nf  nisbiylik,  nisbiyat;  la  relativité  du  jugement  humain  inson 

taffakurining nisbiyligi; théorie de la relativité nisbiylik nazariyasi. 

relax 

ou 

relax,  relaxe

  anglic  fam  I.  adj  tinch,  osoyishta,  xotirjam, 

bexavotir, beg‘alva, huzurli, halovatli, orombaxsh; une soirée plutôt relax(e) 

orombaxsh  kecha;  II.  nf  yumshatish,  bo‘shashtirish,  kuchsizlantirish;  III.  nm 

tinchlik, osoyishtalik, xotirjamlik, orom, halovat. 

relaxation

  nf  bo‘shashtirish,  yumshatish,  kuchsizlantirish;  fam  orom, 

hordiq. 

relaxer

  I.  vt  bo‘shatmoq,  qo‘yib  yubormoq,  ozodlikka  chiqarmoq;  II.  se 

relaxer  vpr  anglic  orom  olmoq,  hordiq  chiqarmoq,  o‘zini  qo‘yib  yubormoq, 

o‘zini bo‘shashtirmoq (mushaklarini, asablarini). 

relayer

  I.  vt  almashtirmoq,  o‘rnini  olmoq;  quand  tu  seras  fatigué  de 

ramer,  je  te  relaierai  sen  eshkak  eshib  charchaganingda,  men  seni 

almashtiraman;  II.  se  relayer  vpr  bir-birini  almashtirmoq;  elles  se  sont 

relayées toute la nuit  auprès du  malade ular  butun  tun kasalning boshida 

navbatma-navbat o‘ tirib chiqishdi. 

relecture

 nf qayta o‘qish, qayta o‘qib chiqish. 

relégation

  nf  surgun,  surgun  qilish;  la  relégation  fut  supprimée,  en 

France, en 1970 Fransiyada surgun qilish 1970 yili bekor qilingan. 

reléguer

  vt  1.  surgun  qilmoq,  jo‘natib  yubormoq;  narsa  olib  borib 

qo‘ymoq,  yashirib  qo‘ymoq;  reléguer  un  objet  au  grenier  biror  narsani 

omborxonaga  yashirib  qo‘ymoq;  2.  fig  keyingi  o‘ringa,  orqaga  surmoq; 

paslatm oq;  on  l’a  relégué  dans  une  fonction  subalterne  uni  past  ishga 

o‘tkazishdi;  se  sentir  relégué  au  second  plan  o‘zini  ikkinchi  darajada 

qoldirilgan his qilmoq. 

relent

 nm 1. sassiq, anqigan, yomon hid; des relents d’alcool  aroqning 

anqigan  hidi;  2.  fig  hid  (gumon);  son  histoire  a  des  relents  de  racisme 

uning sarguzashtlaridan irqchilik hidi kelyapti. 

relevé

  nm  ko‘chirma,  ro‘yxat,  vedomost;  le  relevé  des  dépenses 

xarajatlar ro‘yxati. 

relèvement

  nm  1.  qayta  tiklash,  yuksaltirish,  ko‘ tarish;  2.  yuqoriga 

ko‘tarish, balandlashtirish; 3. ko‘ tarish, oshirish; le  relèvement des salaires 

oylikni oshirish. 

relever

  I.  vt  1.  ko‘tarmoq,  o‘rnidan  turgizmoq,  turgizmoq;  turishga 

yordamlashmoq, tiklamoq; un passant relève l’enfant qui est tombé sur le 

trottoir yo‘lovchi  tratuarda yiqilib  tushgan  bolani  turgizib qo‘ydi; le  maçon a 

relevé le  mur qui s’effondrait g‘isht  teruvchi qulab  tushgan devorni  tikladi; 

2.  tiklamoq,  ko‘ tarmoq,  yuksaltirmoq;  il  nous  faut  relever  le  pays, 

l’économie mamlakatni, iqtisodni yuksaltirishim iz kerak; relever le moral de 

qqn  birovning  kayfiyatini,  ruhini  ko‘ tarmoq;  3.  yig‘moq,  yig‘ib  olmoq; 

professeur qui relève les cahiers daftarlarni yig‘ib olayotgan o‘qituvchi; loc 

relever le défi chaqiriqni qabul qilmoq; 4. ko‘ tarmoq; relever la tête boshini 

ko‘tarmoq;  relever  son  col,  ses  jupes  yoqasini,  ko‘ylagini  ko‘tarmoq; 

manches relevées shimarilgan yenglar; virage relevé bir  tomoni ko‘ tarilgan 

burilish;  5.  ko‘ tarmoq,  oshirmoq,  yuqoriroq  darajaga  yetkazmoq;  relever  le 

niveau de  vie, les salaires  hayot darajasini ko‘ tarmoq,  ish haqini oshirmoq; 

plaisanterie, film d’un niveau pas très relevé saviyasi past hazil,  film; 6. 

litt yuksaklarga ko‘ tarmoq, yuksaltirmoq; cet exploit le relève à ses propres 

yeux  bu  jasorat  uni  o‘z  ko‘zi  oldida  yuksaltiradi;  7.  mazasini,  ta’mini 

oshirmoq;  maza,  ta’m  bermoq;  relever  une  sauce  sousni  achchiq  qilmoq; 

un plat relevé ziravorlar qo‘shilgan  ovqat; 8.  litt qochirim, piching, bo‘rttirish 

bilan  boyitmoq;  relever  un  récit  de  (par  des)  détails  piquants  hikoyani 

pichingli  tafsilotlar  bilan  boyitmoq;  9.  qayd  qilmoq,  belgilamoq;  relever  des 

erreurs,  des  fautes  dans  un  texte  matnda  xato  va  kamchiliklarni  qayd 

qilmoq;  10.  e’ tibor  bermoq,  javob  qaytarmoq;  cette  accusation  ne  mérite 

pas d’être relevée bu ayblash javob qaytarishga ham arzimaydi; je n’ai pas 

voulu relever l’allusion men shamaga e’ tibor ham berishni xohlamadim; 11. 

yozib,  belgilab,  ko‘chirib  olmoq;  relever  une  adresse,  une  recette  de 

cuisine  adresni,  ovqat  retseptini  yozib,  ko‘chirib  olmoq;  relever  un 

compteur hisoblagichdagi sonlarni ko‘chirib, yozib olmoq; 12. almashtirmoq; 

relever  une  sentinelle  soqchini  almashtirmoq;  13.  relever  qqn  de 

bo‘shatmoq,  o‘zgartirmoq,  o‘rniga  boshqasini  qo‘ymoq,  almashtirmoq; 

relever qqn de ses fonctions biror kishini o‘z vazifasidan bo‘shatmoq; II. vi 

1.  (de)  tuzalmoq,  turmoq,  oyoqqa  turmoq;  relever  de  maladie  kasaldan 

turmoq;  2.  qaram,  tobe  bo‘lmoq,  birovning  izmida  bo‘lmoq;  les  seigneurs 

relevaient  directement  du  roi  hukmdorlar  to‘g‘ridan-to‘g‘ri  qirolga  qaram 

edilar;  3. bog‘liq bo‘lmoq; une affaire qui  relève du tribunal correctionnel 

jinoyat sudiga bog‘liq ish; 4. sohasiga  taalluqli bo‘lmoq; cette théorie relève 

de la pure fantaisie bu sof  fantaziya sohasiga  taalluqli; III. se relever vpr 1. 

turmoq,  o‘rnidan  turmoq;  aider  qqn  à  se  relever  biror  kishiga  o‘rnidan 

turishga  yordam  bermoq;  2.  fig  oyoqqa  turmoq,  tiklanmoq,  qaddini 

rostlamoq;  pays  qui  se  relève  tiklanayotgan  davlat;  je  ne  m’en  relèverai 

jamais  men  endi  hech  qachon  tiklana  olmasam  kerak;  3.  yuqoriga 

ko‘tarilmoq,  ko‘tarilmoq;  les  coins  de  sa  bouche  se  relèvent  lablarining 

burchaklari yuqoriga ko‘tarildi. 

releveur,  euse

  I.  adj  anat  ko‘ taruvchi;  le  muscle  releveur  de  la 

paupière  qovoqni  ko‘ taradigan  mushak;  II.  n  hisobchi,  hisoblarni  yozib 

oluvchi;  le  releveur  des  compteurs  hisoblagichdagi  ko‘rsatkichlarni  yozib 

oluvchi. 

relief

 nm 1. bo‘rtma,  qavariq, relyef; la paroi ne présentait aucun  relief 

yuzada  hech  qanday  qavariqlik  yo‘q  edi;  en  relief  bo‘rtgan,  qavargan;  les 

caractères  en relief du braille ko‘rlarning bo‘rtma yozuvi;  2. relyef, bo‘rtma 

naqsh; façade ornée de  reliefs  bo‘rtma naqsh  bilan bezatilgan  peshtoq; 3. 

relyef  (yer  yuzining  tuzilishi,  past-balandligi);  le  relief  de  la  France 

Fransiyaning relyefi; 4. bo‘rttirib ishlangan rasm; sensation de relief relyefni 

his  qilish; photographie, cinéma en relief bo‘rtma rasm, kino; stereokopik 

rasm, kino; 5. yaqqol, aniq, ravshan, ochiq-oydin ko‘rinib  turadigan; un style 

qui manque de relief ravshanlik yetishmaydigan uslub. 

relier

1

  vt  muqovalamoq,  muqova  qilmoq;  un  livre  relié  en  basane,  en 

maroquin kitobni saxtiyon terisidan muqovalamoq. 

relier

2

  vt  1.  bog‘lamoq,  bog‘lab  qo‘ymoq;  relier  deux  maillons,  un 

maillon  à  un  autre  ikki  halqani  bog‘ lamoq,  bir  biriga  bog‘ lab  qo‘ymoq;  2. 

bog‘lamoq,  birlashtirmoq;  route  qui  relie  deux  villes  ikki  shaharni 

bog‘laydigan  yo‘l;  3.  fig  bir-biriga  bog‘lamoq;  relier  des  événements 

voqealarni bir-biriga bog‘lamoq; mots reliés par une conjonction bog‘lovchi 

orqali bog‘ langan so‘zlar. 

religieusement

  adv  1.  dinga  xos,  diniy  uslubda,  dindorchasiga;  être 

enterré  religieusement  diniy  uslubda  dafn  qilinmoq;  2.  katta  e’ tibor  bilan, 

hurmat  bilan,  ehtirom  bilan;  écouter  religieusement  un  concert  konsertni 

katta e’ tibor bilan tinglamoq. 

religieux,  euse

  I.  adj  1.  dinga  oid,  diniy;  le  sentiment  religieux  diniy 

tuyg‘ular;  édifice  religieux  diniy  imoratlar;  école  religieuse  diniy  maktab; 

conceptions  religieuses  diniy  qarashlar;  le  fanatisme  religieux  diniy 

fanatizm;  2.  dinga,  ollohga  bag‘ishlangan;  diniy;  la  vie  religieuse  rohiblik 

hayoti;  communautés  religieuses  diniy  birlashmalar;  3.  dindor,  taqvodor, 

dinga  ishonuvchi;  4.  ehtiromli,  e’tiborli;  avoir  pour  qqn  une  vénération 

religieuse  biror  kishiga  chuqur  ehtiromi  bo‘lmoq;  un  silence  religieux 

hurmat-ehtirom  bilan  jim  turish;  II.  n  rohib,  monax;  une  communauté  de 

religieux, de religieuses rohiblar uyushmasi. 

religion

 nf 1. din, e’ tiqod,  imon; une guerre de religion diniy urush;  sa 

religion  est  profonde  uning  e’tiqodi  chuqur;  avoir  de  la  religion  imonli, 

e’tiqodli  bo‘lmoq;  2.  din,  diniy  mazhab;  pratiquer  une  religion  biror  dinga 

ishonmoq; se convertir à une religion biror dinni qabul qilmoq, biror dinga 

kirmoq; religion chrétienne,  musulmane nasroniylik, musulmon dini; 3. loc 

entrer en  religion monaxlikka kirmoq; 4.  fig éclairer la religion  tushuntirib 

bermoq, xabardor qilmoq; men hech narsa  tushunmadim, menga  tushuntirib 

berishingga to‘g‘ri keladi. 

religiosité

 nf dindorlik, xudojo‘ylik, taqvodorlik. 

reliquat

  nm  qolgan  pul;  toucher  un  reliquat  qolgan  pulni  olmoq;  le 

reliquat d’une dette qarzning qolgani. 

relique

 nf 1. chirimay saqlangan murda (cherkov uni muqaddas sanaydi), 

tabarruk narsa; garder un objet comme une relique biror narsani ardoqlab, 

ehtiyotlab saqlamoq; 2. esdalik, yodgorlik. 

relire

 I. vt 1. qayta  o‘qimoq, qayta  o‘qib chiqmoq; j’ai  relu  ce  livre  avec 

plaisir  men  bu  kitobni  huzur  qilib  qayta  o‘qib  chiqdim;  2.  qaytadan  o‘qib