Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
284
edi. Portugaliya uchun bunday ma’naviy kamolot hali oldinda ekanini* u ich-ichidan 
sezardi. Shuning uchun Monserrate axiyri Akvavivaning talablariga yon berishga majbur 
bo‘ldi. Akbarni va uning o‘g‘lini katolik diniga o‘tkazish orqali butun Hindistonni 
Portugaliyaning mulkiga aylantirish maqsadida ish olib borajagini Akvavivaga ahd-
paymon tarzida aytdi. Shundan keyin Akvaviva unga Akbarning harbiy sirlarini qanday 
bilish kerakligi to‘g‘risida yo‘l-yo‘riqlar ko‘rsata boshladi. 
Monserrate josuslikdan hazar qilar edi: 
— Padre, men harbiy odam emasmen! — dedi. 
— Bo‘lmasa Albert Pereyro doim sizning yoningizda yursin. «Yordamchi xalfam» deb 
tanishtiring. Domlaning xalfasi bo‘lishi shart, saratsinlarda shunday qoida bor. Pereyro 
birga yursa, qolgan ishni o‘zi eplagay. 
O‘ttiz yoshlardagi xushmuomala, chaqqon yigit Albert Pereyro Goadan padrelar bilan 
birga kelgan, hozir ham ularni qo‘riqlab yuribdi. Bu yigit bir vaqtlar Humoyun saroyiga 
kelgan Alvaro Pakaviraning jiyani. Uning asli oti Albert Pakavira. Lekin Akbar Goaga 
borganda Alvaro Pakavirani suiqasdga qatnashishda ayblagani uchun uning jiyani bu 
yerga kelishda familiyasini «Pereyro» qilib o‘zgaratirib oldi. Aslida Albert ham 
Pakaviraning tarbiyasini olgan, uning maxfiy ishlarini davom ettirish uchun hind va fors 
tillarini o‘rgangan. Qilichbozlik, merganlik, chavandozlik, suvda suzish bo‘yicha Goada 
unga teng keladigan yigit kam. 
Monserrate o‘zi josuslik qilgisi kelmagani uchun Albertni xalfa o‘rnida shahzodalarning 
oldiga birga olib bordi. 
Farangi tili mashg‘ulotlari shahzoda Salimga zerikarli tuyulsa ham, ammo Albert 
Pereyroning dengiz sayohatlari haqidagi hikoyalari unga qiziqarli tuyula boshladi. 
Pereyro o‘ng olti yoshidan beri dengizda ko‘p suzgan, yer kurrasini aylanib chiqqan Ma-
gellanning tarixini yaxshi bilar, Kolumb Hindistonga boraman deb adashib, Amerikani 
qanday ochganini kulgili tarzda hikoya qilardi. Pereyroning dengiz qaroqchilari haqida 
aytib bergan qo‘rqinchli hikoyalaridan esa Salimning sochi go‘yo tikka bo‘lib ketardi. 
Albert Pereyroning merganligi va chavandozligi ham Salimga yoqib qoldi. Shahzoda uni 
«Alibek» deb chaqiradigan bo‘ldi. Monserratening saboqlari tugagandan so‘ng Salim 
Albertni o‘zining xonayi xosiga boshlab kirdi. Hindistonning issiq iqlimida Salim juda tez 
balog‘atga yetgani uning do‘rillagan ovozidan va lab ustida sabza urgan mayin 
tuklaridan sezilar edi. Xonayi xosda yolg‘iz o‘ltirganlarida Albert farangi qizlarning go‘zal 
badanlari va noz-u karashmalaridan so‘z ochdi. Bu mavzu Salimni g‘oyat qiziqtirib qo‘y-
ganini sezgach: 
— Amirzoda, — dedi, — agar hech kimga aytmasangiz, bitta surat ko‘rsatgaymen. 
— Sir saqlashga qodirmen! Bu yerda faqat ikkimiz. Qani, ko‘rsating. 
Albert qo‘ynidagi yashirin cho‘ntakdan charm ichida avaylab, asralgan kaftday bir rangli 
surat oldi. Bu suratda hozirgina cho‘milib chiqqan go‘zal bir qizning oppoq sonlari, bo‘liq 
ko‘kraklari shunday tasvirlangan ediki, Salim suratga tikilib turib entikib ketdi... U Albert 
Pereyroga bir hamyon oltin berib, bu suratni sotib oldi. 
Pereyro uchun eng muhimi — oralarida paydo bo‘lgan yaqinlik edi. U shahzodaga 
bundan ham g‘alatiroq suratlar topib kelishga va’da berdi... 
____________ 
* S a r a t s i n — portugalcha «musulmon» degani. 
* Hatto Fransiyada ruhoniylar istibdodi va erkin fikrli kishilarni o‘tga tashlab o‘ldiruvchi inkvizitsiyaning shafqatsizliklari Volter yashagan XVIII 
asrgacha davom etgani tarixdan ma’lum.
* * * 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov