Меҳнат ва касб таълими

Mavzuning dolzarbligi va ilmiy-amaliy ahamiyati: 
Bugun dunyo 
miqyosida zamоnaviy ishlab chiqarishning jadal sur’atlarda rivоjlanishi har bir 
mutaxasisdan, zamonaviy fan - texnika yutuqlari hamda axborot texnologiyalridan 

---

211 
unumli foydalana olish, mustaqil fikr yurita оlish, muayyan sharoitda o’z bilimini 
tadbiq eta olish malakasini talab qiladi.
Shu o’rinda texnologiya darslarida o’quvchilarning zamоn rivоjiga mоs 
estеtik va tехnika taraqqiyotiga hamоhang tarzda texnik konstruksiyalash va 
modellashtirish kompetensiyalarini shakllantirish, innovatsion texnologiyalardan 
foydalanish dolzarb vazifalarni belgilaydi. 
O’quvchilarda texnik konstruktsiyalash kompetensiyalarini shakillantirishdan 
avval, mazkur tushunchalarning mazmun-mohiyatiga qisqacha to’xtalib o’tsak. 
Kompetensiya
lotincha (compete) so’zidan olingan bo’lib erishish, munosiblik 
degan ma’nolarini bildiradi. Fan bo’yicha egallangan nazariy bilim, amaliy 
ko’nilma va malakalarni kundalik hayotda duch keladigan amaliy va nazariy 
masalalarni yechishda foydalanib, amaliyotda qo’llay olish. 
Konstruktsiyalash
lotincha (constructs) so’zidan olingan bo’lib tuzilish, qurilish degan ma’nolarni 
bildiradi. Bunda mashina, inshootlarning elementlari, shakli hamda o’zaro 
joylashishi, ularni biriktirish usullari, o’zaro ta’sirlari va qanday materiallardan 
yasalishidir. 
Maket
ob’yektning konstruktsiyasini yaqqolroq tasavvur etish 
imkonini beradigan umumiy hajmli tasvirdir. 
Model 
haqiqiy ob’yektning yoki 
undagi asosiy uzellarning nusxasidir. 
Texnik 
modellashtirish 
jarayonida, 
turli 
texnologik 
operatsiyalar 
o’zlashtiriladi; metallar va metallmaslar materiallarning har xil turlari va 
markazlari bilib olinadi; zamonaviy texnikaning haqiqiy namunalari tuzilishi va 
ishlashining asosiy prinsiplari tushiniladi, amaliy faoliyat jarayonida esa 
umumta’limiy predmetlar bo’yicha olingan bilimlar mustahkamlanadi.