Mavzu. Mahsulotlarni saqlashning nazariy asoslari va ularga ta’sir etuvchi omillar. Reja

Tula pishiklik

• Tula pishiklik davrida usimlik tupining xamma qismi sargayadi, doni kotadi, xajmi biroz kichiklashadi, namligi 14—16 foizgacha (bahorikor don ekinlarida esa 8 foizgacha) kamayadi. Tula pishiqlik davrida kupchilik galla ekinlarining (makkajuxori va oq juxoridan tashkari) doni tukiladi. Ekinlar donining etilishi tuprok, iqlim va boshka sharoitlarga bogliq. Don mexanik tarkibi engil tuproqlarda sekin va azotga boy tuproqli erlarda nisbatan tez etiladi. Shuningdek, janubiy mintakalarda sug’oriladigan erlarga qaraganda barvakt etiladi. Tula etilgan don ekinlari xosili bevosita kombaynlarda urib-yigib olinadi. Xosilning ancha erta etilishi yirim-terim ishlarida texnikadan unumli foydlanish va don ekinlari yirim-terimi davridagi ishlarni kamaytirish imkonini beradi. Maxsulotlarni saklashda ularda kechadigan fiziologik va biologik jarayonlar katta axamiyatga ega.

Bioz

• Bioz. Maxsulotlar bioz u sulida tirik xolda saklanadi. Tirik organizmlarning tabiiy immunitet xossalari bu usulda saklashning asosi xisoblanadi. Bioz usuli eubioz va gemibioz turlariga bulinadi.
• Tirik organizmlarni foydalanish davrigacha saklash eubioz guruxchasiga kiradi. Uy xayvonlari, qush, balik, va boshqa tirik organizmlar foydalangunga kadar tirik xolda eubioz usulnda saklanadi. Ushbu usul - xalkni gusht va gusht maxsulotlari bilan ta’minlashda katta axamiyatga ega.