Mavzu: Diagnostikaning umumiy jarayonlari va texnik diagnostika vositalariga qo'yilgan talablar. Avtotransport vositalari harakat xavfsizligini ta'minlovchi

Mavzu-6.2. Тransport vositalari xarakat havfsizligini ta’minlovchi uzel 
va tizimlarni texnik diagnostikalash vositalari- 2soat 
Reja: 
6.1 Harakat xavfsizligini ta’minlovchi uzellarni nazorat qilish uchun 
me’yoriy negiz.
6.2 Tormoz tizimini diagnostikalash. 
6.3 Tormozlanish xususiyatlarini diagnostikalash stendlarining tasnifi 
(Stendlarining namunaviy shakllari. Maydonchali va rolikli inersion hamda kuch 
turidagi stendlar). 
6.4 Rul boshqaruvini diagnostikalash. 
6.5 Kuzov tashqi asboblari, oldingi oyna, oyna tozalagich, oyna yuvgichlar 
texnik holatini diagnostikalash. 
6.6 Shina, g’ildiraklarni diagnostikalash. 
Tayanch iboralar: 
diagnostikalash texnologiyasi; inertsiya turidagi tormoz 
stendi; kuch turidagi tormoz stendi; luft; maydonchali stend; rolik (baraban)li 
stend; sekinlashish; stendda sinash; tezlik; tormoz tizimi; tormoz tizimini 
diagnostikalash; tormoz tizimining ishlab ketish vaqti; tormozlanish yo‘li; umumiy 
diagnostikalash; umumiy solishtirma tormoz kuchi; harakatda sinash; xarakat 
havfsizligi; elementar diagnostikalash;
 
6.1 Harakat havfsizligini ta’minlovchi uzellarni nazorat qilish uchun 
me’yoriy negizi 
Ekspluatatsiyadagi transport vositalari texnik holatiga harakat xavfsizligi 
bo‘yicha qo‘yiladigan me’yoriy talablar GOSТ 25478-91 va O‘z DSt 1057 : 
2004 larda keltirilgan. Undan tashqari YeEK OON (BMТning Yevropa iqtisodiy 
komissiyasi) qoidasi, “Yevro” qoidasi, ISO standartlari kabi xalqaro miqyosdagi 
me’yorlar ham mavjud. 
Avtotransport vositasi tizim, birikma va elementlarining texnik holatiga 
qo‘yiladigan xavfsizlik talablari O‘zDSt1057:2004 standarti bo‘yicha quyidagilar: 
–
avtotransport vositasini ishlab chiqaruvchi korxona yoki shunga vakolatli 
tashkilotning roziligisiz, rul va tormoz boshqarmasini hamda boshqa tarkibiy 
qismlari konstruksiyasini o‘zgartirish, o‘rnatilgan elementlarini olib tashlash yoki 
mo‘ljallanmaganlarini o‘rnatish man etiladi; 
–
tormoz va rul boshqarmasida hamda boshqa qismlarida ishlatiladigan ishchi 
suyuqliklar texnik va me’yoriy-texnik hujjatlar talablariga mos kelmaydigan yoki 
shunga vakolatli tashkilotning roziligisiz, o‘xshash suyuqlik va detallarga 
almashtirish ruxsat etilmaydi; 
–
tormoz boshqarmasida to‘xtash davomida avtotransport vositasini to‘xtash 
samaradorligi va turg‘unligi bo‘yicha me’yoriy talablarni ta’minlashi zarur; 
–
rul chambaragining gardishida siniqlar, darzlar va boshqa nuqsonlar bo‘lishi 
ruxsat etilmaydi; 
–
tashqi yorug‘lik asbolarini ishlab-chiqaruvchi mo‘ljallagan o‘rnatish joyini 
o‘zgartirish mumkin emas; 

---

12 
–
o‘q balkalarida darzlar, ularning katta deformatsiyasi hamda noto‘g‘ri 
ta’mirlangan nuqsonlar bo‘lishi ruxsat etilmaydi va boshqalar.