Mavzu: Diagnostikaning umumiy jarayonlari va texnik diagnostika vositalariga qo'yilgan talablar. Avtotransport vositalari harakat xavfsizligini ta'minlovchi

6.5 Kuzov tashqi asboblari, oldingi oyna, oyna tozalagich, oyna yuvgichlar 
texnik holatini diagnostikalash 
Kuzovning tashqi asboblari GOST 87091-92 bo‘yicha ularning soni, 
joylashuvi va ko‘rish burchaklari orqali nazoratlanadi. Transport vositasi faralari 
nurlarining tarqalishini nazorat qilish va sozlash uchun maxsus ekranlar yoki 
ko‘chma asboblar qo‘llaniladi. Masalan, faralarni tekshirish va sozlash asbobi – K-
310 yordamida fara yorug‘ligi oqimining yo‘nalishi va kuchi aniqlanadi (6.6-

---

19 
rasm). Bunda yorug‘lik kuchi bir juft farada bir-biriga nisbatan 2 martadan ko‘proq 
oshib ketmasligi kerak. Kuzov yon tomonlaridagi burilishni ko‘rsatuvchi kichik 
faralar universal o‘lchash asboblari orqali tekshiriladi.
Transport vositalari oyna tozalagich va oyna yuvish jihozlari bilan ta’min-
lanishi lozim. Oyna yuzasini tozalash avtobuslar uchun tozalagichning minutiga 10 
martali yurishida, boshqa transport vositalari uchun 5 marta yurishida ta’minlanishi 
zarur. Oldingi oyna darz ketmagan bo‘lishi, ko‘rish yuzasini kamaytiruvchi 
qo‘shimcha jismlar bo‘lmasligi kerak. Ularning yorug‘lik o‘tkazish xususiyatlarini 
aniqlash uchun luksometrlar qo‘llaniladi. 
1 
 

Kuzovning tashqi asboblari GOSТ 87091- 92 bo’yicha ularning soni, 

joylashuvi va ko’rish burchaklari orqali nazoratlanadi. Тransport vositasi faralari 
nurlarining tarqalishini nazoratlash va sozlash uchun maxsus ekranlar yoki 
ko’chma asboblar qo’llaniladi. Masalan, faralarni tekshirish va sozlash asbobi – K-
310 yordamida fara yorug’ligi oqimining yo’nalishi va kuchi aniqlanadi. Bunda 
15.6-rasm.
Faraning 
parametrini tekshiruvchi 
asbob: 
1–arava; 2- tirgak; 
3- chiqariladigan 
datchiklarni joylash joyi; 4 – 
turgan joyni aniqlash, 
(orientirlash) optik vizir 
(shayton) tizimi; 5 –o‘lchov 
bloki. 

---

20 
yorug’lik kuchi bir juft farada bir biriga nisbatan 2 martadan ko’proq oshib 
ketmasligi kerak. Kuzov yon tomonlaridagi burilishni ko’rsatuvchi kichik faralarni 
universal o’lchash asboblari orqali tekshiriladi. 
Тransport vositalari oyna tozalagich va oyna yuvish jihozlari bilan 
ta’minlashi lozim. Oyna yuzasini tozalash avtobuslar uchun tozalagichning 
minutiga 10 martali yurishida, boshqa transport vositalari uchun 5 marta yurishida 
ta’minlanishi zarur. Oldingi oyna darz ketmagan bo’lishi, ko’rish yuzasini 
kamaytiruvchi qo’shimcha jismlar bo’lmasligi kerak. Ularning yorug’lik o’tkazish 
xususiyatlarini aniqlash uchun lyuksometrlar qo’llaniladi.