Materiallarni sinash
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Materiallarni sinash - materiallarning texnologik va fizik xossalarini maxsus asboblar, mashinalar,
modellar, mikroskop va stendlar yordamida aniqlash. Mexanik, fizik, kimyoviy va strukturaviy
(tuzilishijihatdan) sinashturlari mavjud. Mexanik sinashda materiallar cho
ʻzilishga, siqilishga, buralishga,
kesish va qirqishga, charchashga, mustahkamlikka, zarbaga chidamlilik va boshqa xossalarga sinaladi,
ya
ʼni barcha mexanik xossalari aniqlanadi. Fizik sinashda materiallarning elektr oʻtkazuvchanligi, issikdik
o
ʻtkazuvchanligi,magnit singdiruvchanligi va boshqa fizik xossalari aniqlanadi. Kimyoviy sinashda
materiallarning kimyoviy tarkibi, erish va qotish temperaturasi, korroziyabardoshligi (zanglashga
chidamliligi, ya
ʼni zanglamasligi), reaksiyaga kirishuvchanligi, payvandlanuvchanligi va boshqa xossalari
aniqlanadi. Strukturaviy sinashda materiallarning makro- va mikrotuzilishlari, kristallik tuzilishi va boshqa
aniqlanadi. Bunda rentgen nurlaridan ham foydalaniladi. Materiallarni sinashning sinash ob
ʼyektini buzib
(yoki shikastlab) va buzmay sinash usullari mavjud. Birinchi usulda sinaladigan materiallar shikastlanadi,
ba
ʼzan butunlay yemiriladi, ikkinchi usulda materiallarga shikayet yetmaydi, ulardan yana foydalanish
mumkin.
Materiallarni sinash ishlari nazariy bilimlarga asoslanib o
ʻtkaziladi. Binolar, inshootlar, koʻpriklar, mashina
va mexanizmlar, kosmik kema va raketalar, kiyim-kechaklar va boshqa jami narsalar Materiallarni sinash
natijalariga asoslanib quriladi, yasaladi, tayyorlanadi va tikiladi.
Fatxulla Abdullayev.
[1]
1. O
ʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Bu maqolada boshqa til bo
ʻlimlariga ishorat yoʻq.
Siz ularni topib va ushbu maqolaga qo
ʻshib, loyihaga yordam berishingiz mumkin.
Ushbu maqolada O
ʻzbekiston milliy
ensiklopediyasi (2000-2005) ma
ʼlumotlaridan
foydalanilgan.
Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mate
riallarni_sinash&action=edit) Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrog
ʻiga almashtirish kerak.
Manbalar
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Materiallarni_sinash&oldid=1810735" dan olindi
Bu sahifa oxirgi marta 25-Noyabr 2015, 20:56 da tahrir qilingan.
Matn Creative Commons Attribution-ShareAlike litsenziyasi bo
ʻyicha ommalashtirilmoqda, alohida holatlarda
qo
ʻshimcha shartlar amal qilishi mumkin (batafsil).