Matematika oqíTÍw metodikasí

Máseleler sheshiw arqalı oqıwshılarda usı uqıplılıqlardı
qáliplestiriw kerek.
1.Máseleni tıńlawdı úyreniw hám onı ózbetinshe oqıy alıw
. 
Másele ústinde islew onıń mazmunın ózlestiriwden baslanadı. 
Oqıwshılar ele oqıw uqıplılıǵına iye bolmaǵan dáslepki waqıtlarda 
olardı oqıtıwshı oqıp beretuǵın másele tekstin tıńlawǵa, shárttiń 
kerekli elementlerin dawıs shıǵarıp ajıratıwǵa úyretiw kerek. 
Sonnan keyin másele shártin jaqsıraq ózlestiriw maqsetinde, hár bir 
oqıwshı másele tekstin tıńlap ǵana qoymay, máseleni ǵárezsiz oqıp 
shıǵıwı zárúr; 
Másele teksti oqıtıwshı yamasa oqıwshılar tárepinen bir-eki 
márte oqıladı, biraq bunda balalardı másele tekstin bir márte 
oqıwdan-aq onıń mazmunın túsinip alıwǵa áste-aqırın úyretip barıw 
kerek. 
2. Máseleni dáslepki analiz etiw (belgilini belgisizden ajırata
alıw uqıplılıǵı
). Belgilini belgisizden, shártlini shártisizden 
ajıratıw, máselede berilgenler menen izlenip atırǵanlar arasındaǵı 
baylanıstı ashıw-bul eń kerekli uqıplılıqlardan biri, bunday 
uqıplılıqlarǵa iye bolmay turıp, máselelerdi ózbetinshe sheshiwge 
uyrenip bolmaydı. 
3. Máseleni qısqa jazıw uqıplılıǵı. 
Másele teksti ústinde 
awızeki islegennen keyin onıń mazmunın matematikalıq terminler 
tiline ótkeriw hám qısqa jazıw kórinisindegi matematikalıq 
318

---

strukturasın belgilew kerek (súwretler, sızılmalar, sxemalar, 
kesteler). 
Sonı názerde tutıw kerek, barlıq jaǵdaylarda da qısqa jazıwdı 
orınlaw menen bir waqıtta másele shártiniń analizi de ámelge
asırıladı. Tiykarında, qısqa jazıwdıń wazıypası sonnan ibarat. 
Haqıyqattan da másele shártiniń qısqa jazıwı oqıwshılar yadına 
tayanısh bolıp, san maǵlıwmatlardı túsiniw hám ajıratıw imkaniyatın 
beredi, sonıń menen birge olardıń raсional jazılıwı máselede ne 
berilgen hám neni tabıw kerekligin bayanlap túsindiriw imkaniyatın 
jaratadı.