Маданият назарияси ва методинаси



Download 13,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet241/249
Sana23.12.2022
Hajmi13,94 Mb.
#894618
1   ...   237   238   239   240   241   242   243   244   ...   249
Bog'liq
Жисмоний маданият назарияси ва методикаси II-жилд. Абдуллаев А

12.1. Жисмоний маданият фани уцитувчисининг
педагогии маданияти
Кишилик жамияти пайдо булибдики, жисмоний тарбия 
жараёни олдин табиий равишда, сунгра онгли равихцда амалга 
оширилабошланган. Натижада тарбияловчи - педагог фаолия­
ти сахнага чш дан ва бу касб хозирги кунгача узлуксиз узи- 
нинг камолот чуккиси сари бормокда.
Жисоний маданият укитувчиси, тарбиячиси - устозлик аза­
лий касб. Барча ижтимоий тузумларда шарафланган, ута 
маъсулиятли, кийин, мураккаб хисобланган. Хатто ибтидоий 
жамоа тузуми даврида хам «ов» килиш га ярамай к,олган кабила 
аъзолари - к,ариялардан кабила болаларини ов килишга урга- 
тишда тарбиячи сифатида ф ойдаланилганлиги хакида 
маълумотлар сакданган (Понамарёв,1982).
Бу сохада айникса, азал - азалдан шарк мактаби(чавандоз- 
лар, киличбозлар, найзабозлар, полвон(курашчи, тош кутарув- 
чилар, дорбоз ва бошка)ларни тарбияловчи устозлар улуглан- 
ган, уларнинг тажрибалари урганилган.
Бобокалон устоз Замахшарий "Савдогарнинг бойлиги унинг
-
3 8 5
-


чунтагидаги пул, олим, алломаларнинг бойлиги унинг ёзган 
асарлари, тарбиялаган шогирдларидир. Савдогарнинг бойлиги 
тугаса, унинг :\аёти барбод булади, олим - алломаларнинг эса 
\аёти, асарлари, ишларининг давомчиси шогирдлари томони- 
дан давом этшрилади" деб бежиз таъкидламаган.
Аслида хам шундай, алломанинг хаёти, асарлари, к,арашла- 
ри, маънавий- а^ло^ий олами, маданияти шогирддарида намо­
ён булади. Шунга кура халк,имизда "Устоз улмайди" деган нак^п 
бор. Жамиятининг ривожланиши давомида унинг тарбия ти- 
зими, жамият аъзоларининг таълими ва тарбияси учун мах;о- 
ратли тарбияч иларининг касбий фаолияти назарияси ва ама- 
лиётига оидни бой тажрибалар ва услубиётларни туплаган, улар- 
ни борган сари мукаммалаштирилган, прогресссивлари узмдан 
олдингилариш шг урнини эгалаган ва бу билан жисмоний ма­
даният педагоги касби узининг камолоти сари йул тутган. На- 
тижада 
с<ща педагогининг маданияти юзага келиб унинг мах,о- 
ратнинг шаклланишига сабаб булган.
Жисмоний маданият бакалаври маданиятининг тузилиши ва
мазмуни. Маданият суш - лотин тилидан олинган булиб, тилаб
бермоц, етиштирмоц, тарбиялаш, маълумот, ривожланиш, цад-
рлаш, маълумот бериш деган маънони беради ва унга
аъзларининг зури билан яратилган барча моддий ва маьнавий бой- 
ликларнинг йигиндиси» деб татьриф берилган. Харбир касб узи­
нинг маданияти билан ажралиб туриши узининг исботига эга. 
Фан, техника, санъат, адабиёт, жамиятнинг тузилиши ва боцща 
куплаб моддий ва маънавий бойликлар жамият аъзосининг уму­
мий маданияти 6а\олаш имконини беради.
Маданиятни ташувчилар эса хар доим шу жамиятда исти- 
к;омат цилувчи кишилар булишган ва уларниг асосийлари, фа- 
оллари, педагог-тарбиячилар, ук,итувчилар булишган. Бундай 
мухит (шароит) уларга маълум даражадаги педагогик мадания- 
тига эга булищцек маъсулиятни юклаган ва улар узлариниш 
амалий фаолиятлари жараёнида индивидуал камолотга, мада- 
ний мукаммалликка эришиб, яшашга мажбур булганлар чун- 
ки буни касбий маданияти так;азо этганлиги учун хам унга 
интилганлар.
Педагогик маданият - бу мантик,ий маълумот (били»,шар 
мажмуи), узин инг мазмунига кура кенг ва узига хос категори-
-
3 8 6
-


ядир. Унинг тузилишига аншугак киритсак, бир томондан
илмий педагогик кизикишни юзага келтириб, назарий дунёк,- 
арашни мукаммаллаштиришг а муяссар кдяса, иккинчи томон­
дан, булажак мутахассисларыинг педагогик касбининг шакл- 
ланишига пухта асос булиб щ змат ^илади.
Мантик>-этимологик (сузии келиб чик,и ши) нуцтаи назар 
билан айтилганда "педагогика маданияти", "педагогикани касб 
к,илиб олган" ва "педагогик майорат" деган тушунчаларга нис- 
батан айтарли даражадаги фундаментал ва нисбатан кенгрок; 
маънони беради.
"Педагогик маданият" базаюида анъаналар, тажрибалар, янги 
ликка интилувчанлик, ва англаш орцали, педагогик профес- 
сионаллик шаклланади, унда н сунг нисбатан кщорирок, дара- 
жа-педагогик майорат юзага келади.

Download 13,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   237   238   239   240   241   242   243   244   ...   249




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish