М еханика грунтов, вклю чает в себе вопросы, касаю щ иеся видам и классиф икациям грунтов, их

\
I
----- f---- *
____
m
_
m Jir,
m\ ft
<
L 1- ___
4 . 9 rasm . Q irra n u q talar 
u su lig a o id chizm a
a)M
nuqta to 'g 'ri to'rtburchak chegarasida yotgan 
hoi (4.9-rasm, b). Bunda 
M
nuqtadagi zo'riqish (crz) 
I va II bo'laklarga 
bo ’Iingan 
to’rtburchaklaming 
qirra
zo'riqishlarining yig'indisi sifatida aniqlanadi:
°]r(,) 
= ( K + K ) ' N
(4.9)
b )M
nuqta to'rtburchak ichida yotgan hoi 
(4.9-rasm, в) uchun ushbu nuqtadagi zo'riqish 
b o ’Iingan to'rtala bo'laklam ing (1, II, III, IV) 
qirra zo'riqishlari yig'indisidan iborat deb 
qaraladi, y a’ni:
(4.10)
v) 
M
nuqta to'rtburchakdan tashqarida yotgan hoi 
(4.9-rasm, g) uchun esa 
zo'riqish to 'rt bo'lak, ya’ni 1,11 (musbat qiymalli) va III, IV (manfiy qiymatli) qirra 
zo'riqishlam ing yig'indisidan iborat bo’ladi:
(4.11)
(4.9), (4.10) va (4.11) 
ifodalardagi 
K'
4
,Kl,K*,K*
laming 
qiymatlari 4.3-
jadvaldan 
=
va 
К
, = t / (
4
;
4
) nisbatlar orqali aniqlanadi.
tS ti 
A S S
53

---

4.3-jadval
T o ’rtburchak qirralaridan o ’tuvchi o ’qlarda joylashgan zo ’riqishlaming tarqalish koeffosiyenti 
K {/ (z/B; Л/B)
ning qiymatlari
\
 _ 
s
T o’g ’ri to’rtburchak tomonlarining nisbati, 
A/B
1,0
1,2
1,4
1,6
1,8
2,0
2,2