М е ҳ н а т т а ъ л и м и ў Қ и т и ш м е т о д и к а с и



Download 8,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/103
Sana05.07.2022
Hajmi8,59 Mb.
#740343
TuriУчебное пособие
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   103
Bog'liq
Mexnat ta’limi metodikasi

олдинги
мавзунинг 
давоми бўлади. Бирок шу билан бир каторда, илгари узлаштирилган материал 
(онератция мавзулар) яна мураккаб тарзда, анча юкори даражада кеигайтирилган, 
чукурлаштирилган ва узвийлик холда такрорланади, тузулишининг маълум холда 
бўлишига хам сабаб ана т у .


Мехнат таълими дастурининг таркибига тушунтириш хати хам киради; бу хатда 
мактаб ўкувчиларига мехнат таълим бериш ва уларни гарбиялашнинг максад хамда 
очиб берилади.; умумтехникавий билимларга, мехнат кўникма ва малакаларига оид 
талаблар баён килинади; дастурдан фойдаланишга оид қисқача методик йўл-йўриқлар 
ва анча кинин мавзуларни утишга оид амалий тавсиялар бериб борилади.
5.2. 5-7 синфларда умумий мекнат тайёргарлигн
Мазкур параграфла, талабалар мехлат таълимининг 5-7 синфларида: умумий 
таснифи, умумий техника, умумий. технология, умумий политехника, умумий касб 
танлаш ва мехнат таълимига хос бошка умумий хусусиятларини хамда уларни 
ўзлаштирадиган умумий методикаларинн ўрганишлари лозим.
Шу билан бирга, талабалар, мехнат таълими методикасида- мактаб ўқув 
режасидаги 
мехлат 
таълимига 
оид 
қўлланиладиган: 
материалларни, 
асбоб- 
ускуналарни, станокларни, ўқув устахоналарини хамда улар асосларида укувчилар 
бажарадиган 
ишларни. 
тайёрлападиган 
махсулогларни, 
шунингдек 
мехнат 
таълими 
ўкигувчиларииипг 
қўллайдиган 
усул 
ва 
методларини 
мукаммал узлаштиришлари шарт.
Мазкур мавзу доирасида талабалар диқкат ва фаолиятида мехнат таълими 
методиканинг хар бир мавзуларининг хажми ва уларнинг ўрганиш изчиллиги, 
машгулотларнинг таркиби ва уларга ажратилган вакт мобайнида ўхпаштирилиши 
лозим.
Су борада мехнат таълимига хос тайергарликка алохида эътиборни кучайтириш 
мақсадга мувофикдир. Чунки мактаб шароитида мехнат таълимига тайергарлик- 
корхопа. укув ишлаб чиқариш марказ ёки КХК устахоналарида ўтказиладиган 
машгулотлар 
ташкилий 
томоплари 
билап 
фарк 
килади. 
Агар 
мактаб 
устахонасида ўтказилган ўкув машгулотлари учун қулайлик мавжуд бўлса, корхонада 
ишлаб чикариш шароитига мослашиши, КХК ўкув базасида утказиладиган: 
машгулотлар икки таълим гизимлари (мехнат ва касб таълими) учун методик 
жихатдан узвийликни |урухлайди вз кенгайтиришга замин яратади.
Бу имкониятлар, амалий мехлат таълими методикасида: мавзуларнинг хджми ва 
уларни ўрганиш изчиллиги; хдр бир мавзуни урганищга ажратилган вакт, ўкятиш 
муддатларига ўзгаришлар киритилиши; дарс режалари таркибини модуллар тизимига 
яқинлаштириш ва бошка методик шароитлар тугдиради.


Булар мехлат таълими методикасини режалаштириш иегизи бўлиб хизмат 
қиладн. Нихоят мехлат таълимига тайёргарлик мехлат йўналиши ва турларининг 
номи, улардан хар бири бўйича билимларнинг ва мехнат кўникмаларнинг мазмуни ва 
хажми, мехнат объсктларининг тахминий 
рўйхати, 
мавзуларни 
ва мехлат 
операцияларни ўрганиш изчиллиги кўрсатилади. Махдллий шарт-шароитларни ва 
мактаблар эга бўлган имкониятларнинг ( мехлат таълимининг моддий базаси, 
мактабларни ураб олган ишлаб чикариш ва КҲК лар мухити ) кар хил эканлигини 
хисобга олган холда 5-7 синфларда мехлат таълими дастурлари бир канча 
вариантларда қўлласа бўлади:
а) ёгочга ишлов бериш технологияси;
б) металлга ишлов бериш технологияси;
в) газламага ишлов бериш технологияси;
г) пазандачилик ва унинг технологияси;
Уларнинг айримларини кискача таърифи куйидагича:
I. 
Ёгочга иш лов бериш технологиясида:
1. 
М атериалшунослик.
1. Шакдлантнриладиган билим: Ёгочнинг халк хўжалигидаги ахамияти, ёгочнинг 
тузилиши, ёгоч турлари, ёгочнинг ташқи кўринишлари ва ўзига хос белгилари, 
ёгочнинг хоссаларн, ёгочнинг ишлатилиш сохалари. Дурадгорлнкда ишлатиладиган 
ёгочлар: терак, тог терак, шумтол, карагай, бук, дуб, нок, ёнгок, чинор ва бошкалар.
Амалий иш лар: махдллий худудда ўсадиган дарахтлар ва улардан олинадиган 
ёгоч турларини ўрганиш. Ёгочларнинг сифати ва уларнинг нуксонларини аниклаш.
М устакил иш:
2. 
Асбоб-ускуна 
ва 
улардан 
фойдаланиш
назарий 
холатиня 
ўзлаштнринг.
Ш акллаитириладигаи билимлар: дурадгорлик, дастгохлинг тузилиши ва 
ундан фойдаланиш коидалари. Ўлчаш ва режалаш асбоблари. чиэгичлар, буклама 
метр, каламлар. хадкаш ва бошкалар. Арралар турлари. Дарахт. ёгоч, суяк, шох ва 
бошка материалларни кесиш учун ишлатиладиган арралар. Электр арралар турлари. 
Пластинкали ва дискли арралар хамда уларнинг ишлатилиши. Исканалар турлари ва 
улардан фойдаланиш. Рандалар турлари ва уларни ишга гайёрлаш коидалари. 
Асбобларни саклаш коидалари.


Амалий ишлар: асбоб-ускуна ва мосламаларни уларга тегишли техник- 
технологик кўрсаткичларга мувофик иш х.олатига келтиринг.
М устакил иш.
3. О тапоклар ва улардан фойдалаииш назврияеи қолатини ўзлаштириш .
Ш акллантириладиган билимлар: Ёгочга ишлов бсриладиган станоклар ва
улар хакида гушунча. Машиналарнинг асосий кисмлари. Машиналарнинг асосий 
деталлари ( валлар, ўклар, дасталар, махкамлаш деталлари ва бошкалар) . Винтли 
механизм: унинг тузилиши ва вазифаси. Деталларнинг конструктив деталлари ( тешик, 
фаска, уйик ва бошкалар). Ёгочга ишлов бериладиган токарлик станоги.
Амалий 
иш лар: 
машинасозлик 
элементларини, 
ёгочга 
ишлов 
бериш 
станокларининг тузилиши. бу станокларда куч харакатининг уэатилиши, станокни 
ишга тайёрлаш боскичларини ўрганинг.
М устакил иш.
4. М ақсулоглар иш лаб чикариш техиологияси юзасидан назарий қолатни 
ўзлаш тирнш .
Ш акллантириладиган 
билимлар: Дурадгорлик 
буюмлари, 
деталларини 
бириктириш. Дурадгорлик бирикмалари тугрисида техник маълумотлар. Дурадгорлик 
буюмлари деталларини слимлаб бириктириш. Дсталларни оддий михлар, резбали 
бурама михлар ( шуруп) ва бошка воситалар бнлан бириктириш, фанера тайёрлаш. 
Буюмлар юзасига фанера ёпиштириш. Дурадгорлик буюмларинннг сиртини 
пардозлаш ва деталларни конструкциялаш. Ёғочдан уй-рузгор буюмлар тайёрлаш.
Техник маълумотлар: Ёгочга ишлов бериш учун мехнатни ташкил этиш ва иш 
ўриини жихозлаш. Асбоблардан унумли фойдаланиш. Ёнгин хавфеизлиги ва 
мехнатни мухофаэа қилиш коидалари. Ёгоч тайёрлаш ва унга ишлов беришда атроф- 
мухитни мухофаза килиш.
Дурадгорлик дастгохидан фойдаланиш ва уни саклаш коидалари. Ранданинг 
тузилиши ва вазифчеи хамда ундан унумли фойдаланиш. Арранинг турлари хамда 
ундан тугри фойдланиш кридалари.
Техника, ускуна ва асбобларни тўгри ва хавфеиз саклаш. Ёгоч чикиндиларидан 
фойдаланишнинг ахамияти.
Материалларни тежамли сарфлаш. Ёгочни дастали парма билан пармалаш 
усуллари


Ёгоч деталларини мих ва шуруп билан бириктириш изчиллиги. Сатхи 
катта ўйицли эгов ва жилвир когоз ёрдамида тозалаш. Буюмлар сифатини чизма 
бўйича текшириш (чнзгич ва дурадгорлик гунияси ёрдамида) усуллари.
Умумтаълим фанлари билан уйгуилаштириш. Математика 5-сииф (кесма 
узунлиги. кесма узунлигини белгилаш. Параллел тўкри чизиклар ва тўгри бурчакни 
ясаш). Табиатшунослик 3-синф (Урмон ўсимликлари. 
Инсоннинг 
габиатаан 
фойдаланиши ва уни мух,офаза қилиш).
Чизмачик. Турли шакддаги деталларининг техник расми. 

Download 8,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish