M. DÁWletov, A. DÁWletov, Z. IsMAylova, A. DÁWletova

Kóz 
ilmey zımırap kiyatırǵan
mashina 
minut sayın
júrisin tezlet-
pekte.
Boranbay
mashinadaǵı otırǵanlardıń barlıǵı menen 
kóristi.
Múnáyim minezli, ashıq kewilli, kishipeyil
Boranbay hámme 
menen 
kúle shıray berip, jıllı júz benen
kóristi. 
(J. A.)
161-shınıǵıw.
Berilgen gáplerdi kóshirip jazıń. Olardı tallaw úl-
gisi boyınsha gáp aǵzalarına ajıratıp astın sızıp kórsetiń.
Gáp aǵzalarına tallaw jasaw úlgisi:
Baslawısh
Bayanlawısh
Anıqlawısh
Tolıqlawısh
Pısıqlawısh

---

88
Men qısta ańda bolǵan edim. Sondaǵı bolǵan bir qızıq 
waqıyalardı jazbay qoyıw múmkin emes. Birden jaza basladım. 
«Daraqlardıń shaqalarına aspannan qar tústi, olar meniń 
qoynıma da kirdi... Suwıq tamshılar jawırınǵa ótti». Usınıń 
menen is pitti. Men usı sózlerden basqa sóz taba almadım.
Ashıq terezeden kún nurı túsip tur: kóshede balalardıń 
qızǵın oyını. Kewlim alaǵada bola berdi. Kóshedegi balalar 
menen oynap ketkim keledi.
GÁPTIń BAS AǴZALARÍ
Gáptiń tiykarın dúzetuǵın baslawısh hám bayan-
lawıshqa gáptiń bas aǵzaları dep ataladı.
Eki bas aǵzalı gáplerde baslawısh gáptiń kim yamasa 
ne haqqında aytılǵanın bildiredi de, bayanlawısh sol 
baslawıshtıń is-háreketin yamasa basqa bir xabardı 
bayanlaydı. Baslawısh qaysı bet, qaysı sanda kelse, 
bayanlawısh ta sol bet, sol sannıń qosımtaların qabıl 
etedi. Eger gáptiń bayanlawıshı feyilden bolǵan bir bas 
aǵzalı bolıp kelse, baslawısh bayanlawısh arqalı belgili 
boladı. 
Baslawısh penen bayanlawısh óz ara 
kelisiw jolı
me-
nen baylanısadı.
§ 39. Baslawısh
162-shınıǵıw
. 
Gáplerdi oqıń. Qara hárip penen jazılǵan sózlerge 
dıqqat etip, olardıń qanday sóz shaqabı ekenin hám sorawların aytıp 
beriń.
1.