М а р к е т и н г асосий маркетинг тушунчалари ва замонавий сўзларининг қисқача изоҳли луғати

Маркетинг стратегияси (marketing strategy) – бу фирма салоҳияти ва имкониятларини таҳлил қилиш, мақсадларини аниқлаб олиш, маркетинг режасини ишлаб чиқиш, маркетинг чора-тадбирларини амалга ошириш ва уларни амалга оширишни назорат қилиш жараёнидир.
Маркетинг стратегияси асосини бешта стратегик концепция ташкил этади.
1.Бозор сегментацияси.
2.Мақсадли бозорни танлаб олиш.
3. Бозорга кириш услубларини танлаш (яъни, бошқа фирмалар акцияларини сотиб олиш, фақат ўзининг салоҳиятини қўллаб ёки бошқа фирмалар билан ҳамкорлик қилган ҳолда амалга оширилади).
4. Маркетинг элементларини танлаш (мижозга товар сотиш ёки хизмат кўрсатиш, сотиш жойи, товар ёки хизматни бозорга силжитиш ва нархлар).
5. Фирманинг бозорга кириш вақтини танлаш (ишлаб чиқариш ёки хизмат кўрсатиш қувватларини ташкил этиш, мамлакат иқтисодиётидаги аҳвол, асосий рақобатчиларнинг бозордаги позицияси ва ҳоказолар).
Бу қўйилган маркетинг мақсадларига эришишни таъминловчи (шу жумладан узоқ муддатли), корхонанинг бозор фаолиятини асосий йўналишларини ташкил қилиш (тузиш)дир.
Уч даражадаги маркетинг стратегияларини фарқ қилмоқ керак:
1. Корпоратив маркетинг стратегиялари – бозор мақсадларига эришиш усулларини белгилайди ва уларни корхонанинг имкониятлари билан мослаштиради: ўсиш стратегияси, рақобатбардошлик устунликларини яратиш, бозорни максимал равишда қамраб олиш.
2. Функционал маркетинг стратегиялари мақсадли бозорларни танлашни белгилайди ва уларда фарқли рақобатбардошлик устунликлари усулларини яратади: сегментация стратегиялари, позициялаштириш, маркетинг комплексини шакллантириш.
3. Инструментал (асбоб) маркетинг стратегиялари маркетинг комплексининг айримлари бўйича энг яхши воситалардан фойдаланишнинг усулларини белгилайди: мақсадли истеъмолчилар билан ўзаро алоқадаги маҳсулот стратегиялари, нарх, коммуникатив ва тақсимот стратегиялари.
Маркетингни стратегик режаси (strategic marketing plan) – бу корхонанинг вазифаси, унинг бозор мақсадлари ва вазифаларини аниқлаш мақсадида, корхонанинг узоқ муддатли ўсиши учун бош мўлжални олмоқ, истиқболли товарлар (хизматлар) номенклатурасини ишлаб чиқиш учун асос яратиш ҳамда корхона бўлимлари орасида ресурсларни тақсимлаш бўйича корхона ёки маркетинг бўлимлари даражасида ишлаб чиқиладиган режадир.