М а р к е т и н г асосий маркетинг тушунчалари ва замонавий сўзларининг қисқача изоҳли луғати

Маркетинг микромуҳити (marketing micro environment) – бу корхонага нисбатан ташқи ҳисобланган, аммо унинг характери ва маркетинг фаолияти натижаларига бевосита таъсир ўтказувчи шарт-шароитлар ҳамда омиллардир. Уларга қуйидагилар киради: корхонанинг истеъмолчилари, молия муассасалари (ташкилотлари), таъминотчилари, савдо воситачилари, реклама агентликлари, юридик ва консалтинг фирмалари, рақобатчилари, ҳокимият ва бошқарув органлари ҳамда, шунингдек бошқа субъектлари – бозор иштирокчилари билан бўладиган ўзаро алоқаларига таъсир этувчи шарт – шароитлар.
Маркетинг макромуҳити (macromarketing environment) – бу корхоналар томонидан назорат қилмайдиган, лекин, уларнинг маркетинг микромуҳитга тулиқ равишда таъсир ўтказувчилари, ташқи омиллар ва шарт – шароитлардир, Ўларга қуйидагилар киради: иқтисодий, сиёсий, ҳуқуқий, ижтимоий, маданий, табиий, илмий – техник, демографик, ахборот – технологик ва бошқа омиллар.
Маркетингнинг ташқи соҳасига (the external field of marketing) – корхона маркетинг фаолиятига ҳамда истеъмолчилар билан муваффақиятли ҳамкорлик қилиш имкониятларига эга бўлган, аммо уларни корхона томонидан тўғридан-тўғри бошқариш имкониятига эга бўлмаган омиллар, шароитлар, кучлар ва субъектлар киради.
Уларга макро даражада сиёсий, ижтимоий-иқтисодий, ҳуқуқий,илмий-техник, маданий ва табиий омиллар киради. Микро даражада эса, истеъмолчилар, рақобатчилар ва бошқа субъектлар ҳамда жамоатчилик киради.
Маркетинг назорати (marketing control) – бу корхонанинг ўз ходимлари томонидан (ички назорат) ва шунингдек, махсус консалтинг фирмаларини жалб этган ҳолда (ташқи назорат) ўтказиладиган, унинг маркетинг фаолиятини даврий равишда текшириш жараёнидир. Ички назоратда қуйидагилар текширилади: корхонанинг маркетинг мақсадларига эришишнинг стратегик назорати; аниқ маркетинг чора – тадбирларини бажарилишини жорий назорати; фойда ва рентабелликни назорати ҳамда маркетинг харажатлари назорати. Ташқи назорат (макетинг аудити) корхонадаги муаммоларни ва яширин потенциални аниқлаш ҳамда шунингдек, унинг фаолияти самарадорлигини аниқлаш буйича комплекс чора – тадбирларни ишлаб чиқариш учун, корхонанинг барча маркетинг фаолиятини текширишни кўзда тутади.