Logistika

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI TRANSPORT VAZIRLIGI
T
OSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI

“Transport logistikasi” kafedrasi

“LOGISTIKA ” fanidan
KURS LOYIHASI
Mavzu: _________________________________________________________

Bajardi: ______________________
Rahbar: _________________________

TOSHKENT – 2023

MUNDAREJA

	Kirish………………………………………………………..	3
1.	Logistikaning tavsifi, paydo bo’lishi, rivojlanishi va hozirgi holati…………………………………………………………	6
2.	Moddiy oqimlar tavsifi………………………………………	9
3.	Moddiy oqimlarning transport tavsifi………………………..	11
4.	Moddiy oqimlarni tashishda tara upakovkani tanlash……….	22
5.	To’plangan tovarlarni saqlash uchun zarur bolgan ombor maydonini hisoblash…………………………………………	26
6.	Transport vositasi turini tanlash……………………………..	32
7.	Optimal marshurtlarning parametrlarini asoslash…………...	34
	Xulosa
	Adabyotlar

Kirish
Logistika, yaʼni, yetkazib berish xizmatlari iqtisodiyotning asosiy negizlaridan hisoblanadi. Odatda, bu vazifani transport vositalari bajaradi. Ishlab chiqaruvchi va buyurtmachi oʼrtasidagi tovarlar havo, temiryoʼl, dengiz yoki avtomobil yoʼli transportlari orqali bir manzildan ikkinchi manzilga yetkaziladi. Davlatlar oʼrtasidagi savdo aloqalari ham asrlar davomida shu tarzda amalga oshirib kelinmoqda. Shu jihatdan, mamlakatlarning eksport rivojini transport-logistika xizmatlarisiz tasavvur etish qiyin.

T/R	Yuk jo‘natish omborlari	Moddiy oqimlar tarkibi	Yukning sinfi	Yuk tashish hajmi, t.
1	1-omborxona	Elektr akkumulyatorlar	1	52
		Avtomobil ballonlari	3	30
		Velosipedlar	4	40
2	2-omborxona	Kofe	2	40
		CHoy	2	32
		Tuxum	2	24
3	3-omborxona	Xolodilnik	4	25
		Tikuv mashinalari	2	24
		Kinoplenka	1	34

Kurs ishida upakovkalash va taralash materiallarini tanlash ; yuklarni saqlash omborxonalarini tanlash va ular maydonini hisoblash; transport vositasi turini tanlash; omborxonalar va istemolchilarni optimal biriktirish kabi ishlar o’rganib kerakli hisob-kitob ishlari bajariladi.
Kata tizimning ajralmas qismi sifatida transport, ya’ni logistika zanjiri, uni turli jihatlarda ko’rib chiqish zarurligiga olib keldi. Transport sharoitida zamonaviy tovarni yetkazib beruvchidan istemolchiga yetkazib berish bilan bir qatorda koplab ekspidetorlik, axborot va tranzaktsiyalar, yuklarni tashish, sug’urta, xafsizlik xizmatlari va boshqalar kiradi. Ushbu yondashuv transport xizmatlarining maqbul tanloviga hissa qoshadi, chunki transport sifati odatta transport xarajatlariga nisbatan umumiy xarajatlarga ta’sir qiladi.
Ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi va hamkorlik nuqtai nazaridan transportni o’rganish alohida moddiy-texnik aloqalar sohasi bilan chegaralanmasligi munkin. Ushbu logistika tizimida - birlamchi yetkazib beruvchidan oxirgi foydalanuvchidan, oraliq bosqichlarni o’z ichiga olgan holda ko’rib chiqilishi kerak.
Logistikani rivojlantirish transport sohasidagi siyosat va ushbu tarmoqlarda faoliyat ko’rsatayotgan korxonalar faoliayatining tarkibiy o’zgarishlariga sezilarli ta’sir ko’rsatadi.
Transport va ishlab chiqarish ishlarini firmalarning iqtisodiy faoliyatida sinxronlashtrishga erishish uchun “kanban” va “o’z vaqtida” tizimlari keng qo’llaniladi. Transportda foydalanishda ularning mohiyati quyidagilardir: agar asosiy ishlab chiqarishda kerakli materiallar, xom ashyo, yarim tayyor mahsulotlar va tarkibiy qismlar, keyinchalik logistika va logistik yuklarning muhim hajmlari to’g’risida qisqa malumot bomasa, “qat’tiy belgilangan jadvalda”tizim “Kanban”va aniq bir vaqtda (tizim “faqat vaqtida”).
Yuklarni ma’lum muddatda yetkazib berishni talab qiladigan tarmoqlar ehtiyojlarini o’z vaqtida qondrish, temir yo’l tarmog’ida yuk poezdlarining qa’tiy jadvalga muvofiq harakatlanishini taminlash orqali amalga oshiriladi.
Transport logistikasi transport majmui barcha ishtirokchilarining har xil turlardagi transportdan foydalangan holda maqbul yo‘nalish bo‘ylab tashishni rejalashtirish va uni boshqarish bo‘yicha harakatlari kelishilganligini hamda o‘zaro bog‘liqligini, shu jumladan tashishning har bir bosqichida yo‘lovchilarning, bagajning, yuk bagajining, yuklarning, pochta va kuryerlik jo‘natmalarining harakatlanishi monitoringini o‘z vaqtida va sifatli tarzda ta’minlashi kerak.
Transport logistikasining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

• 
  transportda tashishning yagona texnologiyasini, to‘g‘ridan to‘g‘ri qayta ortishlarni, qayta ortish amalga oshirilmaydigan qatnov yo‘lini qo‘llagan holda yagona transport tizimi parametrlarining kelishilganligi;
  
• 
  tashishlarning yagona reja-jadvallarini ishlab chiqish va qo‘llash;
  
• 
  transport yo‘laklarini va transport zanjirlarini shakllantirish;
  
• 
  transport-omborxona jarayonining texnologik birligini ta’minlash;
  
• 
  yukni yetkazib berishning oqilona yo‘nalishini aniqlash;
  
• 
  transport vositasining xili va turini tanlash.
  

O’zbekiston Respublikasi hududida tovarlar va transport vositalariga nisbatan bajariladigan operatsiyalardan kelib chiqqan holda xalqaro va hududiy transport-logistika markazlari tashkil etilishi mumkin.