Logistika

2. Moddiy oqimlarning tavsifi va ularni hisoblash

Moddiy oqim. Moddiy oqim tushunchasi logistikada muhim o'rin tutadi. M oddiy oqim lar tashish, omborga joylashtirish va xomashyo, yarimtayyor m ahsulotlar hamda tayyor m ahsulotlar bilan boshqa moddiy amallarni bajarish natijasida yuzaga keladi. Boshlang’ich manbasidan to oxirgi iste’molchiga yetkazib berish jarayonida, ya’ni xomashyoga ishlov berish, yarim xomashyo va tayyor mahsulotlarni tashish, omborlarga joylashtirish davrida vujudga keladi.

Moddiy oqim - bu vaqt oralig‘iga keltirilgan va har xil logistik amallarni joriy etish jarayonida ko‘rib chiqilayotgan tovar — m oddiy boyliklarning yig‘indisi. Ishlab chiqarishning aniq manbayidan to iste’molgacha boigan oraliqda joylashgan bir turdagi resurslar yig‘indisi oddiy moddiy oqimni yuzaga keltiradi. Korxonada shakllanadigan bir nechta oddiy oqimlar korxonaning me’yoriy faoliyatini ta’minlab beruvchi integrallashgan moddiy oqimni tashkil etadi.
Avtomobil transportida xavfli, yirik gabaritli va og‘ir yuklarni tashish xususiyatlari alohida normativ-huquqiy hujjatlar bilan belgilanadi. Yuklarni temir yo‘l, dengiz, daryo, havo transporti va transportning boshqa turlari bilan o‘zaro hamkorlikda avtomobil transportida tashishda yuzaga keladigan munosabatlar va bunday tashishni tashkil etish tartibi tashuvchilar o‘rtasida tuziladigan bitimlar bilan tartibga solinadi. Bojxona nazorati ostidagi yuklarni tashish O‘zbekiston Respublikasining bojxona qonunchiligi talablariga muvofiq amalga oshiriladi. Yuklarni avtomobilda xalqaro tashishlar O‘zbekiston Respublikasining qonunchiligi va xalqaro shartnomalari bilan tartibga solinadi.Biz bu moddiy oqimlarning optimal tashish yo’llarini ishlab chiqsakda bu biz uchun bu sohada yuqori marralarga erishishimizga turtki bo;ladi desak mubolag’a bo’lmaydi.Buning uchun esa avvalo yetuk va sifatli kadrlarni yetishtirishimiz va amaldagi kadrlarni o’quv malakaviy tajribalarini orttirishimiz so’ngra bu sohani rivoji uchun boshqa yangi islohotlarni amalga oshirishimiz kerak.Bu narsalar davlatning iqtisodiy holati bilan ham bevosita bog’liq bo’lib uning rivojlanishi mamlajatimizning jahon iqtisodiyot reyringlarida ham yanada yuqorilashishiga erishshimiz mumkin desak adashmagan bo’lamiz .

1-Rasm. Moddiy oqimning tavsifi.
Miqdor jihatdan moddiy oqimlar ma’lum vaqt birligi ichida moddiy oqimlarning hajmi, jadalligi, zichligi, tezligi va shu kabi ko’rsatkichlar orqali aniqlanadi.
, t/oy (1)
1-formula.Moddiy oqimlarni toppish formulasi
Bu yerda: Q_MO1-modiy oqimlarning hajmi;
n_i – oy davomida moddiy oqimlarni keltirish soni
∑Q_mo1= (52/1+30/0,6+40/0.5)*3=546 t / oy
∑Q_mo2= (40/0,8+32/0.8+24/0,8)*6=720 t / oy
∑Q_mo3= (25/0.5+24/0.8+34/1)*9=1026 t / oy