Darsning tarbiyaviy maqsadi: O’quvchilarning dunyo qarashini kengaytirish,vatanni sevish tabiatni asrab avaylashni ongiga singdirish.
Darsning rivojlantiruvchi maqsadi: O’quvchilarga zamonaviy pedagogik texnoligiyalar asosida bilim, sifat samaradorligini oshirish, mustaqil fikrlashga undash, fanga bo’lgan qiziqishlarini boyitish,mustaqil ishlarga o’rgatish nutq va muloqat madaniyati hamda ijodiy bilimlarini rivojlantirish.
Darsning usuli: “Muzyorar”,”Tayanch signallar”,”Aqliy hujum”.
Darsning jihozi: Darslik, plakat,harakatdagi ko’rgazmalar, rasmlar,gullar,ekran videoproyektor.
Darsning shiori: “Aytsang,unitaman Ko’rsatsang, eslab qolaman,o’zim bajarsam, anglab yetaman.”
Darsning qoidalari:
1.Mavzuga ilmiy yondashish
2.Intizomga erishgan holda do’stona vaziyat o’rnatish.
3.Milliylikka tayanib erkin muloqatda bo’lish.
4.Mustaqil fikrlab muammoni hal etish.
5.Bir-birimizni fikrimizni hurmat qilish.
6.Tajriba almashinib faol qatnashish.
7.Xush fel va ziyrak bo’lib ijodiy izlanish.
8.O’z-o’zini xolis baholash.
9.Me’yorga e’tibor berib savollarga qisqa va lo’nda javob berishga harakat qilish.
II.Darsning tashkiliy qismi
Assalomu alaykum,aziz hurmatli ustoz!
Bilimlarni berasiz, sizni qilamiz e’zoz.
Va alaykum assalom,dono zukko bolalar,
Xalqimizning zo’r ishonchli vatanda gul lolalar.
Bugun darsimizda navbatchi axborotini tinglaymiz.
Aziz o’quvchilar darsga tayyormisiz?
Darsga tayyormiz doim
Maqsad zo’r,olmoq bilim
Demak,o’quvchilar sizlarni 3 guruhga bo’lib olaman.
Dunyoning 3ta olimini aytaman birini tanlang.
1.Dunyoda tibbiyotning otasi kim?
Abu Ali Ibn Sino
2.O’simliklar va hayvonlar mahsulotlaridan tayyorlangan dorivor o`simliklar haqida ma’lumot beruvchi “Saydana” asarining muallifi kim?
Abu Rayxon Beruniy
3.”Fozil odamlar shahri”asarining muallifi,ikkinchi muallim nomini olgan olim kim?
Abu Nasr Al-Farobiy
Guruhlarga olimlarning nomini beramiz:
1-guruh-Abu Ali Ibn Sino
2-guruh-Abu Rayhon Beruniy
3-guruh-Abu Nasr Al-Farobiy
Nomlari yozilgan xattaxta guruhdagi o’quvchilarga beriladi.
Bugun darsimizni noan’anaviy,bellashuv uslubida olib boramiz.
Lola gul barglarini orqasida savollar yozilgan bo’lib,uni o’quvchilarga tarqatiladi.
Sizlarni bilimingizni baholash uchun quyidagi mezonlardan foydalanamiz.
Atir gulga -“5”ball
Romashkaga -“4” ball
Kunga boqarga -”3” ball
Binafshaga- “1” ball
5 ta binafsha olgan o’quvchiga 1ta atirgul beramiz.
Aziz o’quvchilar, hozir o’lkamizda qaysi fasl?( ekranda tabiat manzarasi: suvlar shildirashi-yu,qushlar ohangi taralgan mayin bir kuy eshittiriladi.)
Hozir o’lkamizda fasllar kelinchagi bo’lmish-bahor fasli hukm surmoqda.
- Bahor fasli 1-martdan boshlanadi.
- Bahor oylar: mart, aprel,may.
- Bahorda tabiatda o’zgarishlar ro’y beradi:
- Kunlar isiy boshlaydi.
- Daraxtlar uyg’onib kurtag yoza boshlaydi.
- Bahor elchisi hisoblanmish qaldirg’ochlar uchib keladi.
Muhtaram Prezidentimiz 2016 yilni “Sog’lom ona va bola yili”deb nomladi. Biz sog’lom bo’lib yetishishmiz uchun biz yashab turgan shitob bilan o’zgarayotgan jamiyat kishilardan hayotda o’z oldilariga qo’ygan mahsatlariga erishishlari uchun yangicha bilim ko’nikma va mahorat talab qilmoqda, har bir fuqoroning salomatligi huddi jamiatning salomatligi singari davlatning strategik maqsadi uning milliy havfsizligi garovi sanaladi. Yurtboshimiz 2009-yil 13-aprelda “Ona va bola salomatligini muhofaza qilish ”sog’lom avlodni shakillantirishga doir qo’shimcha chora tadbirlar 10-96 qarorini qabul qildi.2009-2010 yilda aholining repraduktiv sog’ligini mustahkamlash ,sog’lom bola tug’ilishi, jismoniy va barkamol avlodni voyaga yetkazish borasidagi ishlarni olib borish va samaradorligini oshirish chora tadbirlarni yetkazish haqidagi qarorni qabul qildi. “Sog’lom ona va bola yili” deb e’lon qilinishi yuqoridagi fikrlarning amaldagi isboti hisoblanadi-ki, qabul qilingan bu qarordan xalqimiz qalbi yana bir bor faxrga to’ldi. Axir qaysi yurtning ayoli va bolasi shunday yuksak martabalarga loyiq topilgan?! Axir onalarimiz hayot abadiyligini ta’minlab kelayotgan eng buyuk zot sifatida ana shu e’tirofga, taxsinga sazovorligidan boshi osmonga yana bir bor yetganligi sir emas-ku! Bularning barchasi jannatmakon yurtimizda sog’lom ona va bolaga ko’rsatilayotgan sharqona ehtiromning isboti emasmu! Baralla ayta olamizki, biz bunday an’analarga sodiq bo’lganmiz va shunday bo’lib qolamiz.
III-IV. O’tilgan darsni takrorlash va yangi mavzu bayoni
Aziz o’quvchilar, yangi mavzuni boshlaymiz.
Aytinglar-chi, botanika fani nimalarni o’gatadi? Darsimizni adabiyot faniga bog’lash maqsadida men sizlarga, Z. M. Boburning “Boburnoma”asarida o’simliklar va hayvonot olami tasvirlangan quyidagi parchani keltirmoqchiman.
Zahiriddin Muhammad Boburning Marg’ilon tasviridagi “Yaxshi qasaba voqe bo’lubtur? Pur ne’mat; anori va o’rugi asru ko’p xo’b bo’lur. Bir jins anor bo’lur, dona kalon” derlar, chuchukligida zardolu mayxushlig’idin andak choshni bor. Samnon anorlarig’a tarjeh qilsa bo’lur. Yana bir jins o’ruk bo’lurkim, donasini olib, ichiga mag’iz solib quruturlar, “subhoni” derlar, bisyor lazizdir” deya yozgan so’zlarida Marg’ilonning anori, zardolisi, o’rigi haqida hamda, uning maza ta’mi haqida fikr yuritiladi. Yuqoridagi keltirilgan parchadan ko’rinib turibdiki, o’simliklar olami nafaqat ilmiy kitob va manbalarda, balki badiiy adabiyotlarda ham keng tasvirlanib boriladi.
Darsni boshlashdan avval sizlarga “Aqliy hujum” usuli orqali quyidagi savollar bilan murojaat qilmoqchiman:
Botanika darsligining mualliflari kim?
O’.Pratov, A.To’xtayev, F.Azimova.
Brakalla.Aytinglar-chi, ushbu darslikni o’rganishdan maqsadimiz nima?
Biz bu darslikni o’rganishimizdan maqsadimiz,o’simliklarning paydo bo’lishini,hayotini tashqi va ichki tuzilishini, rivojlanishini yer yuzida tarqalishini, tabiat bilan bog’liqligini, ulardan oqilona foydalanishni va ularni muhofaza qilish usullarini o’rganishdir.
Barakalla, endi darsimizning asosiy qismiga o’tamiz.
Yangi mavzu va reja yoziladi (ekranda namoish qilinadi)
Mavzu: O’zbekiston Respublikasining qizil kitobiga kiritilgan o’simliklar
Do'stlaringiz bilan baham: |