82. Илимий изертлеўдеги детерминистлик ҳәм пробабилистлик каузация мәселеси
Т.с. себеп, нызамлылық, тосынанлық, туўры себепли-нәтийжели байланыс, қыя байланыс, туўры ҳәм қыя себепли-нәтийжели байланыслардың каузаллық модели.
Кублыслардын себеплери хаккында пикир жургизиудин еки усылы бар.
Детерминистлик (себеп натийже)2)Пробалистлик нызамлык тосналык3. Себеп натийжели байланыстын уш тийпи бар.
4Тууры себепли натийжели байланыс.5Кыя туриндеги себепли натийжели байланыс.6Тууры хам кыя себепли натийжели байланыс.
Тууры себеп натийжели байлансылы схемасы мыналардан ибарат. Екиншиси бириншисине караганда курамалырак
Кыя туриндеги себепли натийжели себепли байланыс схемасы мына ягыный шыгыс дарамат арасында байланыс жок.
Тууры хам кыя себепли натийжели байланыслардын курамалырак катнасын береди. Бунда адам жынысы менен дарамат арасындагы ис алып карамаган.
1 Коп шегиу рак кеселлигинин болыуына алып келеди. Бирак Адилбек кем шекти хам рак болмады-детерменистлик
Коп шегиу рак болыуга себеп болыу мумкин ягыный итималлыгы барлыгын айтады бирак конкрет емес-пробалистлик.
83. Болжаў ҳәм оның түрлери
Т.с. илимий тийкарланыў,, дәлилленбеген болжаў, теориялық дәлилленген, эмпирикалық дәлилленген, толық дәлилленген.
84.Илимий дөретиўшиликтиң теориялық-методологиялық тийкарлары
Т.с. илимий билим, теориялық дәреже, эмпирикалық, теориялық-эмпирикалық.
Илимий изертлеу жумысынын теориялык тийкарлары ретинде улыумалык байланыс хам рауажланган улыума теория алып каралады. Философ дуньяны тутаслык онын устине мудамыозгеристеги рауажланган тутаслык сыпатында теориялык жактансаулелендириуге умытылады.Бул проблеманын шешилиуи асирлерге созылады. Онын ишине айрыкша талимат диалектика калиплеседи. Диалектиканын нызамлары барлык жерде хамбарлык орында харекети етеди. Хакыйкатлыктын барлык тарепин оз ишине алады, диалектика нызамлары билиудин бес нызамлыклары реал хакыйкатлык саулелендириудин логикалык формасы болып табылады. Мысалы: Карама-карсы бирлиги хэм гурес нызамы бул рауажланыудын дереги не деген сорауга жууап береди. Кай жерде карама-карсы болса сол жерде рауажланып сапа езгерисине отиу нызамлары хам кернсинше рауажланыу мнханизми кандай деген сорауга жууап береди. Сонлыктан сапа корсеткишине етиуи илимдеги дедукция сыяклы улыумалыктан канкретликке отиуине тийкар болады. Бийкарлауды бийкарлау нызамы аркалы рауажлзныудын багдары кандай деген жууап келип шыгады, ягный рауажланыу бзрысындагы бес баскыштыц бири унамлы мазмунды озинде услап карама-карсы саклай хам улыума шегаралауын жокарыга котерилип барыушы характерге ийе рауажланыу жузеге шыгад. Билимде Продигма жылысыуына туртки болады.
Do'stlaringiz bilan baham: |