Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети

Сиёсий субмаданиятлар сиёсатнинг муайян субъектларига хосдир. Улар сиёсат соҳасида тегишли гурухларга мансуб кишиларнинг ўзига хос қараш-лари, хайрихоҳликлари ва хулқ-атвори билан ажралиб туради. Уларнинг
243
энг муҳимлари ва яққол намоён бўлиб турувчилари жумласига қуйидаги-лар киради:
Рарб сиёсий субмаданияти либерал-демократик қадриятлар ва меъёр-ларга йўналтирилган. Сиёсий танлов ва сиёсий интилишлар доирасининг кен-глиги билан ажралиб туради. Унинг ҳудудларида фуқаронинг сиёсат субъекти сифатидаги мақоми нисбатан юқори. Сиёсий ҳаёт ҳуқуқ томонидан бошқариб турилади ва ўзининг хилма-хиллиги билан ажралиб туради. Бу сиёсий субма-даният сиёсий маданият либерал-демократик моделининг асосий негизи ҳисобланади.
Шарқ сиёсий субмаданияти тарихий-диний анъаналарга йўналтирилган. Чекланган сиёсий танлов шароитларида фаолият кўрсатади. Ушбу субмада-ният аниқ-равшан ифодаланган сиёсий субординация, маъмурий ҳокимият-нинг ваколати ва суд ҳокимиятларидан устунлига билан ажралиб туради. Ҳоки-миятнинг мерос бўлиб ўтиши ва элитарлига кенг тарқалган.
Минтақавий сиёсий субмаданиятлар минтақавий ва давлат белгиларига кўра ажралиб туради. Ана шу белгилар бўйича сиёсий тафаккур ва хулқ-атвор услубларида фарқлар кўзга ташланади. Минтақавий омилни ҳисобга олган ҳолда шаҳар ва қишлоқ субмаданиятларини ҳам фарқлаш мумкин.
Сиёсий-диний субмаданиятлар ижтимоий ҳаётнинг диний ва сиёсий со-ҳаларининг чамбарчас боғланиб кетганлиги ҳамда диний ақидаларнинг сиё-сат субъектларининг сиёсий йўналтирилганлигига ва хулқ-атворига жиддий таъсир кўрсатиши билан ажралиб туради.
Этно-сиёсий субмаданиятлар миллий таркиби бир хил бўлмаган дав-латларга хосдир. Озчиликни ташкил этувчи миллатларнинг сиёсий субмада-ниятлари кенг тарқалган. Масалан, Туркиядаги греклар, Франциядаги жазо-ирликлар, Испаниядаги басклар, АҚШдаги ҳиндулар ва бошқалар ана шун-дай субмаданият эгаларидир.
Миллий озчиликни ташкил этувчи халқларнинг субмаданияти қандай-дир этник озчилик камситишга дучор бўлган ҳолатларда яққол ифодаланган хусусият касб этади.