Ishtixon tumani misolida 2 mundarija

3.3.1-Jadval 

O’zbekiston Respublikasi hududlarida mavjud tokzorlarning maydoni (2017 y.)* 

 № 

Hududlar nomi 

Tokzorlar maydoni, ga 

Jami 

Sh.j.: vinobop navlar 

1.  

Qoraqalpog’iston Respublikasi 

226 

1 

2.  

Andijon 

3336 

1910,9 

3.  

Buxoro 

6406 

1900,7 

4.  

Jizzax 

2261,9 

469,2 

5.  

Qashqadaryo 

7899 

1564 

6.  

Navoiy 

4335 

775 

7.  

Namangan 

8652,1 

4196,2 

8.  

Samarqand 

29660 

4336 

9.  

Surxondaryo 

11418 

3108,8 

10.   Sirdaryo 

678,1 

250,8 

11.   Toshkent 

11301 

6697,6 

12.   Farg’ona 

1359 

1010,2 

13.   Xorazm 

1096,7 

341 

 

Respublika: 

88628,8 

26561 

*Manba: http://www.vinsanoat.uz – O’zvinosanoat Xolding  kompaniyasi sayti 

 

3.3.1-jadval ma’lumotlaridan ko’rinib turibdiki, uzumzorlar maydoni jihatidan 

Samarqand viloyati yetakchilik qilib kelmoqda va viloyatda 29660 ga uzumzorlar 

mavjud va uning 4336 gektari vinobop uzumzorlar, Toshkent viloyati esa vinobop 

navli uzumzorlar bo’yicha Respublikada yetakchi hisoblanib, 2016 yilda 6697,6 ga 

vinobop navli uzumzorlarga ega bo’lgan. 

 

3.4. Uzumni sotishni tashkil etish 

 

O’zbekiston  o’zining  geografik  imkoniyatidan  maqtansa  arziydi,  zero 

qo’shnilarimiz  va  eng  asosiy  hamkorimiz  bo’lgan  Rossiya  Federasiyasining  bu 

mahsulotlarga  talabini  qondirish bo’yicha asosiy  eksportyor  bo’lish  bizning katta 

yutug’imiz  bo’lar  edi.  Zero,  Xitoy,  Hindiston,  Rossiyadek  ulkan  bozorni 

egallashning  o’zigina  bizni  tashqi  iqtisodiy  faoliyatdagi  nufuzimizni  ancha 

ko’targan bo’ladi. 

Eksportni rivojlantirish uchun, avvalambor, jahon bozorida haridor bo’lgan, o’z 

sifatini va ko’rinishi bilan xorijlik nozik tabli iste’molchilarga ma’qul bo’ladigan 

mahsulot  ishlab  chiqarish  lozim.  Gap,  meva-sabzavot  mahsulotlari  haqida  borar 

ekan, bu mahsulotlarning jahon bozorida haridorgir bo’lishi uchun, nafaqat ta’mi, 

balki, qadoqlanishi, sifati va ko’rinishi ham a’lo darajada bo’lishi kerak. 

---

20 

Mamlakatimizda  eksportga  mahsulot  chiqaradigan  korxonalarning  tashqi 

bozorlarda  raqobatdosh  bo’lishini  qo’llab-quvvatlash  bo’yicha  aniq  chora-

tadbirlarni amalga oshirish va eksportni rag’batlantirish uchun qo’shimcha omillar 

yaratishga alohida e’tibor qaratildi. Xususan: 

– aylanma  mablag’larini to’ldirish uchun korxonalarga Markaziy bank qayta 

moliyalash  stavkasining  70  foizidan  ortiq  bo’lmagan  stavkalarda  12  oygacha 

bo’lgan muddatga imtiyozli kreditlar berish; 

–  tayyor  mahsulot  ishlab  chiqarishga  ixtisoslashgan,  xorijiy  investisiya 

ishtirokida  tashkil  etilgan  korxonalarni  byudjetga  barcha  turdagi  soliq  va 

to’lovlardan qo’shimcha qiymat solig’i bundan mustasno  – ozod qilish muddatini 

2012 yilgacha uzaytirish; 

– banklar kreditlari bo’yicha to’lov muddati o’tgan va joriy qarzlar miqdorini 

qayta  ko’rib  chiqish,  byudjetga  to’lanadigan  to’lovlarning  penyasidan  kechish  va 

boshqa muhim imtiyoz va preferensiyalar berish shular jumlasidandir. 

Ishtixon  tumanida  uzum  sotish  rentabelligi  2016-2018  yillarda  34,9%dan 

32,3%ga qadar yoki 2,6 punkt kamayganligi aniqlandi. Samaradorlikning pasayishi 

uni yetishtiruvchilar moddiy manfaatlari va turmush farofonligiga ta’sir qilmasdan 

qolmaydi.  Shuni  inobatga  olgan  holda,  tumanda  uzum  sotish  kanallari  o’rganildi 

(3.4.1-jadval). 

3.4.1-jadval