Ishlab chiqarish iktisodiyoti I

 
Hissadorlik jamiyati tuzilmasi 
Bo‘limlar
Aksionerlar
Direktorlar kengashi 
President
Vize-prezident 
Vize-prezident 
Vize-prezident 
Bo‘limlar Bo‘limlar Bo‘limlar
Bo‘limlar
Bo‘limlar
Xizmatchilar, 
ishchilar va b. 
Xizmatchilar, 
ishchilar va b. 
Xizmatchilar, 
ishchilar va b. 

---

25 
Biroz soddalashtirishganda tizim quyidagi ko‘rinishga ega 
bo‘ladi: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Muhokama uchun savollar 
(Amaliy topshiriq) 
Biznesning tashkil qilishning uchchala shakli – yakka egalik qi-
lish, o‘rtoqlik, korporatsiya har birining ma’lum afzalliklari bor. 
Biznesning turli xil shakllari belgilaridan qaysilari ustunlikka, qaysi 
birlari esa kamchilikka kirishini aniqlang. Belgining raqamini uning 
uchun ajratilgan joyga qo‘ying. 
Eslatma: ayrim belgilar bir necha marta ishlatilishi mumkin. 
Yakka egalik qilish 
Ustunliklar:____________________________________ 
Kamchiliklar:___________________________________ 
O‘rtoqlik 
Ustunliklar:____________________________________ 
Kamchiliklar:___________________________________ 
Korporatsiya 
Ustunliklar:____________________________________ 
Kamchiliklar:___________________________________ 
 
 
Belgilar ro‘yhati: 
1. To‘liq mulkiy javobgarlik. 
Aksionerlar 
Direktorlar kengashi 
Prezident 
Vitse-prezidentlar 
 
Menejerlar 
Ishchilar 

---

26 
2. Hissadorlar o‘z aksiyalarini korxonaga zarar yetkazmasdan 
sotishlari va sotib olishlari mumkin.
3. Hissadorlar korporatsiyalar uchun belgilangan maxsus soliqni 
to‘lamaydilar. 
4. Korxona tuzish uchun huquqshunos yollash zarurati. 
5. Foydadan olinadigan maxsus soliq to‘lash zarurati. 
6. Cheklangan mas’uliyat. 
7
. Agar korxona xaddan tashqari kattalashib ketsa, boshqarish 
va egalik qilishni bo‘lish. 
8. Korxonaning o‘lchamlari cheklangan. 
9. Aksi oldindan aytib o‘tilmagan bo‘lsa, egalaridan birining 
o‘limi o‘tishi bilan korxona o‘z faoliyatini to‘xtatadi. 
10. Bir nechta shaxsning moliyaviy resurslarini birlashtiradi. 
11. Mulkdor (ega) avtomatik tarzda “o‘ziga o‘zi xo‘jayin” ga 
aylanadi. 
12. Korxonaning o‘lchamlariga cheklovlar mavjud emas. 
13. Mulk bilan amallar bajarilganidagi qiyinchilklar. 
14. Mulk bilan amallar o‘tkazishdagi nisbiy yengillik. 
15. Cheklanmagan uzoq vaqt davomida faoliyat yuritishi mum-
kin. 
16. Biznesning tashkil qilishning eng oddiy usuli. 

---

27 
2- Bob.