Ishlab chiqarish iktisodiyoti I

2.2. Moliyaviy resurslarga ehtiyoj va uning hisob kitobi 
Tadbirkorlik ishlarini amalga oshirish pul xarajatlari bilan 
bog‘liqdir. Ishlab chiqarish–tadbirkorlik faoliyati uchun pulga 
umumiy talab (Pt)ni quyidagi formula bo‘yicha hisoblab chiqish 
mumkin. 
Pt =Px +Pm +Pv +Pa +Px, 
bunda, Px–yollanma xodimlarga to‘lash uchun zarur bo‘lgan pul 
mablag‘lari; 
Pm - sotib olinadigan xom-ashyo, materiallar yarim fabrikatlar, 
mutlovchi mahsulotlar, yoqilg‘i, energiyaning qiymati uchun pul 
to‘lovi; 
Pv – mehnat vositalari (asosiy ishlab chiqarish fondlari, binolar, 
inshoatlar, o‘tkaziluvchi uskunalar, jihozlar, hisoblash texnikasi, as-
boblar, transport vositalari va boshqalar)ni sotib olish va ulardan 
foydalanish bilan bog‘liq pul xarajatlari; 
Pa - tadbirkor sotib olayotgan axborotning pul to‘lovi; 
Ishlab chiqaruvchi 
Tijoratli
Moliyaviy 
 
Maslahatli
Innovatsiyali
Ilmiy-texnikali
Mahsulotni ishlab 
chiqarish 
Xizmat ko‘rsatish
Mahsulonlarni ishlab 
chiqaruv iste’moli
Xizmatlarni ishlab 
chiqaruv iste’moli 
Ma’lumotli 
Savdo
Savdo-sotiq
Savdo-vositachilik 
Mahsulot birjalari 
Bank
Sug‘urtali
Auditorli
Lizing
Fond birjalari 
Umumiq boshqaruli
Ma’muriy 
Moliyaviy boshqaruv
Kadrlarni boshqarish 
Marketing
Ishlab chiqarish 
Axborot texnologiyalar
Maxsus xizmat 
Tadbirkorlikning turlari 

---

31 
Пх
1 
- boshqa tashkilotlarning va shaxslarning xizmatlari (qurilish 
ishlari, transport xizmati va boshqalar)ga to‘lovlar puli. 
Davlat idoralari munitsipal-moliyaviy organlar, soliq inspeksiya-
si ishlab chiqarish tadbirkorligining bilvosita ishtirokchilaridir. Ular 
ko‘pincha tadbirkorlardan respublika va mahalliy byudjetlarga 
soliqlar, majburiy to‘lovlar, chegirmalar, jarima, poshlina va hokazo-
larni undirib olib, fiskal vazifalarni bajaradilar.