Ishlab chiqarish iktisodiyoti I

 
 
 
Tovarlar va xizmatlarni xarid qilish, sotish bo‘yicha amallar 
Tijorat tadbirkorligining asosiy mazmunini xarid qilish sotish 
bo‘yicha, boshqacha qilib aytganda tovarlar va xizmatlarni qayta 
sotishga oid amallar va bitishuvlar tashkil qiladi. Tijorat tadbirkorlig-
ining umumiy tizimi ishlab chiqarish tadbirkorligi faoliyatining 
chizmasiga ma’lum darajada o‘xshash. Lekin undan farqli o‘laroq bu 
yerda moddiy resurslara o‘rniga keyin iste’molchiga sotiladigan 
tayyor sotib olinadi. Shunday tarzda bunda mahsulot ishlab chiqarish 
o‘rniga tayyor mahsulot sotib olish asosiy o‘rin egallaydi. 
Tijorat bitishuviga kirishishdan burun 
bozorning marketing 
tahlilini
qilib olish zarur. 
Har qanday tijorat bitishuvi dasturni umumiy turda o‘z ichiga: 
• savdo vositachilik xizmatlari (tovar sotib olish, uni trans-
portirovka qilish, sotish, reklama ishlarini yetkazish, zarur hujjatlarni 
rasmiylashtirish)ni bajarish uchun xodimlarni yollash; 
• tovarni saqlash va sotish uchun zarur bo‘lgan binolar, omborlar, 
bazalar, savdo shaxobchalarini sotib olish yoki ijaraga olish; 
• keyinchalik sotish uchun tovar xarid qilish; 
• bitimni moliyalashtirish uchun pul mablag‘larini kreditga jalb 
etish va keyinchalik kreditni va undan foydalanganlik uchun foizlarni 
qaytarish; 
• vositachilik vazifalarni bajaruvchi boshqa tashkilotlar va 
shaxslarning xizmatlaridan foydalanish va bu xizmatlar haqini 
to‘lash; 
• bitishuvni rejalashtirish, rasmiylashtirish va tartibga solish 
uchun talab qilinadigan axborotni olish yoki sotib olish; 
• tovarni xaridorga sotish va tushurib olish; 
• bitimni ro‘yhatga olish, soliqlarni respublika va viloyat moliya 
idoralariga to‘lovlarni to‘lashni oladi. 

---

34