Infuziya va transfuziya

Mavzu: INFUZIYA VA TRANSFUZIYA

• RESPUBLIKAMIZDA DONORLIKNI TASHKIL QILISH
• SUYAK ILIGINI TAYYORLASH VA KO‘CHIRIB O‘TKAZISH.
• QON GURUHLARI HAQIDA TA’LIMOT
• QONNI KONSERVALASH VA SAQLASH
• QON QUYISH USULLARI
• QON QUYISHDA RO‘Y BERADIGAN XATOLIKLAR, ASORATLAR VA ULARNING OLDINI OLISH
• QON PREPARATLARI

Qon quyish tirik to‘qimani ko‘chirib o‘tkazish bo‘lib, bemor organizmiga har tomonlama ta’sir qiladi. Shuning uchun bu mutlaq ko‘rsatmalar bo‘lganda bajarilishi kerak. Hozirgi kunda transfuziologiya maxsus fan sifatida ajralib chiqdi. Gemotera- piyaning ijobiy ta’sirini oshirish uchun qon komponentlarini, uning preparatlarini va qon o‘rnini bosuvchilarini differensiallangan holda quyish mumkin. Masalan, anemiyada ko‘p qon yo‘qotilganda ba’zi bir bemorlarga qon o‘rniga eritrotsitar massani transfuziya qilish mumkin. Qon to‘xtatish (gemostatik) effektiga plazma, trom- botsitar massa, kriopretsipitat va boshqa preparatlar quyish bilan erishish mumkin. Klinikada yangi transfuzion usulga rioya qilish kerak. Qon quyish o‘rniga bemorga yetishmaydigan ma’lum bir omil — qon derivatlarini quyish tavsiya qilinmoqda. Bulardan eritrotsitar, trombotsitar, leykotsitar massalarni, plazma va uning oqsil fraksiyalarini ko‘rsatib o‘tish mumkin. O‘zbekistonda qon quyish xizmatining tashkilotchisi professor V.K.Yasevich (1894— 1965) hisoblanadi, uning «O‘rta Osiyo xalqlarida qon guruhini o‘rganishga doir materiallar» (1938) nomli doktorlik dissertatsiyasi respublikadagi hamma gematologlar uchun amaliy dastur hisoblanadi.

Respublikamizda gematologiya va qon quyish instituti tarixi O‘zbekistonda gematologiya va transfuziologiyaning taraqqiyoti bilan bog‘liq. U O‘zbekistonda gematologik yordam ko‘rsatuvchi tabobat fakultetini tashkil qilish uchun 1920-yilda Toshkentga kel- gan A.N. Kryukov nomi bilan bog‘liq. Gematologiya bilan bir- galikda qon quyish ham rivojlana boshladi.