Infuziya va transfuziya

Rezusga mosligini aniqlash. Har gal qon quyishdan oldin, albatta, shu sinama o‘tkaziladi. Petri kosachasiga 2 tomchi retsi­piyent qoni solinib, zardobga donor qonining kichkina tomchisi qo‘shiladi va obdan aralashtiriladi. Petri kosachasi qopqog‘ini yopib (qurib qolishdan saqlash uchun), 42—45°C li suv hammomiga 10 daqiqaga qo‘yiladi. Tekshirish natijasiga qarab quyidagicha baho beriladi: agglutinatsiya ro‘y bersa, qon mos kelmaydi va qon quyish mumkin emas, agar agglutinatsiya ro‘y bermasa, donor bilan retsipiyent qoni mos keladi va bu qonni quysa bo‘ladi.

Qonning guruhi mosligini sinash. Mos kelmagan qon quyil- ganda yuz beradigan oqibatlarning og‘irligini hisobga olib, har gal qon quyishda qonning guruhi mos kelishiga sinamalar o‘t- kazilishi lozim.

Individual mosligini sinash. Quyiladigan (donor qoni) qonning retsipiyent qoni bilan individual mos kelish-kelmasligi quyida­gicha sinab ko‘riladi. Bemor venasidan olingan qon (5 ml) natriy sitrat bilan sentrifugalanadi yoki tindirib qo‘yiladi. 1—2 tomchi bemor qoni plazmasi bir tomchi donor qoni bilan aralashtiriladi. Agglutinatsiya reaksiyasi ro‘y bersa, donor qoni bemor qoni bilan mos kelmaydi, aksincha, agglutinatsiya ro‘y bermasa, mos keladi.

Biologik mosligini sinash. Biologik moslikka sinash donor qonini retsipiyentga quyishda uni bo‘lib yuborishdan iborat (qon 25 ml dan 3 daqiqalik tanaffus bilan 3 marta yuboriladi). Retsi- piyentda gemodinamika buzilishlari qayd qilinmasa va shikoyatlar bo‘lmasa, sinama manfiy sanaladi, qon quyish mumkin bo‘ladi. Bemor bezovtalansa, beli og‘risa, eti uvushsa va shu kabi hodisalar ro‘y bersa, sinamaga musbat baho beriladi, qon quyish zudlik bilan to‘xtatiladi, bemor esa maxsus kuzatib turiladi.

QONNI KONSERVALASH VA SAQLASH

Qon olish va uni saqlashda ishlatiladigan idish hamda siste- malar oldindan obdan tozalangandan so‘ng sterillanadi. Konser- valash uchun qon maxsus operatsiya xonasida barcha qoidalarga rioya qilgan holda olinadi. Bunda xodimlar operatsiyaga kiyin- gandagi kabi kiyinadilar, qo‘llarini ham o‘shanday yuvadilar, ope- ratsion maydon tozalanadi, steril materiallar ishlatiladi va hokazo.