Infuziya va transfuziya

Uchinchi guruh — B (III). Eritrotsitlarda agglutinogen B, zardobda esa agglutinin alfa bor.

To‘rtinchi guruh — AB (IV). Eritrotsitlarda ikkala agglutinogen (A va B) bor, biroq zardobda agglutininlar bo‘lmaydi.

Agglutinogen A agglutinin alfa bilan va agglutinogen B agglu­tinin beta bilan duch kelganda agglutinatsiya (yopishish) reaksiyasi paydo bo‘ladi, tirik organizmda esa quyiladigan qon (donor qoni) eritrotsitlarining gemolizi yuz beradi.

Qon guruhlarini aniqlash. Aniqlashning ikki usuli bor: standart zardoblar bo‘yicha (to‘g‘ri reaksiya) va standart eritrotsitlar bo‘- yicha (teskari reaksiya).

Qon guruhini standart zardoblar bo‘yicha aniqlash. Bu usul bo‘yicha qon guruhini aniqlash uchun aniqlanadigan qon guruh- lari avvaldan ma’lum zardob bilan aralashtiriladi va agglutinatsiya bor-yo‘qligiga qarab qon guruhi to‘g‘risida xulosa chiqariladi. Aniqlash uchun uch guruh oldindan tayyorlangan qon 0 (I), A, B (III) (standart zardobi)ning har bir guruh uchun ikkita har xil seriyalari qo‘llaniladi. Buyum oynasi yoki chinni tarelkaga har bir seriyadan bir juftdan ikki tomchidan standart zardob qo‘- shiladi. Zardoblar, albatta, alohida pipetkalar orqali olinadi.

Tekshiriladigan bemorning barmog‘i spirt bilan artilib, unga maxsus skarifikator igna sanchiladi va 6 tomchidan qon olinib standart zardoblar bilan alohida shisha tayoqchalar orqali aralashtiriladi. 5 daqiqadan so‘ng soxta agglutinatsiya reaksiyasini aniqlash uchun zardobga 1 tomchidan fiziologik eritma qo‘shiladi. Agar natijada: uchala aralashtirilgan tomchilarda agglutinatsiya ro‘y ber- masa, bu tekshirilayotgan qon 0 (I) bo‘ladi; b) 0 (I) va B (III) zardoblar bilan agglutinatsiya ro‘y bersa, qon guruhi A (II) bo‘- ladi; d) 0 (I) hamda A (II) zardobi bilan agglutinatsiya ro‘y bersa, B (III) qon guruhi bo‘ladi; e) uchala aralashtirilgan zar- dobda agglutinatsiya reaksiyasi bo‘lsa, AB (IV) guruhi bo‘ladi.

Xato qilmaslik uchun qon guruhi ikki seriyadagi standart zar- dob bilan aniqlanadi. Agar uchala zardob bilan agglutinatsiya ro‘y bersa — AB (IV) qon guruhini AB (IV) qon guruhi zardobi bilan qo‘shimcha aniqlash o‘tkazish zarur bo‘ladi. Shubhali hollarda esa tekshiruv boshqa seriyadagi zardoblar bilan takrorlanadi yoki standart eritrotsitlar yordamida yana tekshiruv o‘tkaziladi.