Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

доирёзмаахборотларсифатинисамаралиназоратқилиш;
*
корхона ичида солиқ бўйича маслаҳат бериш технологиясини барпо
қилиш ва бюджет билан ҳисоб-
китобларни текшириш натижалари бўйича
расмийлаштирилишилозим бўлганишчиҳужжатларинингмахсусшаклларини
ишлабчиқиш.
Бюджет билан ҳисоб-
китобларни текширишда аудиторлик амалларига
шакланриояқилинишигагинатаяниш мумкинэмас.Шунингучунбюджетбилан
ҳисоб-
китоблар аҳволи тўғрисида якуний ҳулосани аудиторлар гуруҳининг
раҳбари қилиши керак. У асосий солиқлар бўйича аниқланган барча
тафовутларнивауларнингсолиққатортиладиганбазашаклланишигатаъсирини
баҳолашимконигаэга.
Фойда солиғи ва қўшилган қиймат солиғи корхонанинг молия-
хўжалик
фаолиятига энгкатта таъсир кўрсатиб,ҳисоб-
китоб қилишда ҳам,текширув
ўтказишда ҳам ҳаммадан қийинчиликларни келтириб чиқаради.Шубоисдан
умумдавлатсолиқлариданшуиккаласигабатафсилтўхталиб,қолгансолиқлар
ва йиғимлар бўйича эса аудиторлар томонидан қўлланиладиган умумий
текширувқоидаларинибаёнқиламиз.
а)Юридикшахсларданолинадигандаромад(фойда)солиғинитекшириш.
Даромад(
фойда)солиғиҳуқуқийшахслардаромадининг(
фойдасининг)бир
қисмини давлат томонидан олиш йўли билан бюджетга тушириладиган
маблағлар манбаларидан биридир.Фойда (
даромад) солиғини аудиторлик
теширувиданўтказиш,қоидагакўра,қуйидагиларниўзичигаолади:
*
чоракликучунсолиқҳисоб-
китобиасосидаҳарчоракдаҳисобланганва
тўланганбўнактўловларнитаҳлилқилиш;
*
ҳисоботдавриучунфойдасолиғиҳисоб-
китобинитекшириш;

---

*
фойда (
даромад)солиғи бўйича қарзларни ҳисоботдавридаги молия-
хўжаликфаолиятинатижалариасосидатаҳлилқилиш.
Корхона ҳисобот даври учун тахмин қилинаётган фойда ва солиқ
ставкасиданкелибчиқибаниқланадиган,фойдасолиғинингбўнакбадалларини
чораклик давомида бюджетга тўлаб боради. Фойда солиғининг бўнак
бадалларинибюджетгатўлашҳаройнинг15-
санасиданкечикмасдан,ушбусолиқ
чораклик суммасининг1/3 қисми миқдоридаги тенгулушлар билан амалга
оширилишилозим.
Чоракликҳисоб-
китобларгакўрабюджетгақўшимчатўланишилозимбўлган
суммалар,корхоналар томонидан чораклик бухгалтерия ҳисоботини тақдим
қилишучунўрнатилганкунданбошлаббешкунмуддатда,йилликҳисоб-
китоблар
бўйича эса йиллик бухгалтерия ҳисоботини тақдим қилиш учун ўрнатилган
кунданбошлабўнкунликмуддатдатўланишикерак.
Ўтганчоракликучунҳақиқатдаолинганфойдабўйичабюджетгатўланиши
лозим бўлган сумма билан солиқнингҳақиқатда тўланган бўнак бадаллари
ўртасидаги фарқ,ўтган чоракда амалда бўлган,Ўзбекистон Республикаси
Марказий Банки ремолиялаштириш ставкасидан келиб чиқиб ҳисобланган
суммаганисбатананиқлаштирилишилозим.
Текширувчоғидааудиторқуйидагиишларниамалгаоширишилозим:
*
фойда солиғини ҳисобга оладиган счётбўйича қолдиқни Бош дафтар
маълумотларибилансолиштириш;
*
фойда солиғи бўйича қарзлар қолдиқлари бўйича ҳисоб-
китобини
тайёрлашвақолдиқларничиқариш;
*
мижоз-
корхона томонидан қилинган фойда солиғи ҳисоб-
китобини ва
фойдасолиғинингҳақиқийваҳисоб-
китобсуммалариўртасидагибарчакатта
фарқларнитаҳлилқилиш;
*
фойдасолиғиниҳисоб-