Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

ҳисобланиш)фактибўйичаҳисобдааксэттирилишилозим.Даъволар
бўйича олинган жарималар,пениялар ва неустоикалар суммаларидан ҚҚС
ҳисобланган бўлиши лозим.Даъволар бўйича қарзларни қайтариш тўлов
ҳужжатларимаълумотларивабанккўчирмаларибўйича,моддийзаҳираларни
қўшимчаетказиббериш ваумидсизқарзларниҳисобданўчириш ҳужжатлари
бўйичатекширилади.
Аудитор олинган бўнаклар ва уларга доир ҚҚСни акс эттиришнинг ўз
вақтидалиги ва тўлиқлигини,ҳамда бўнакларни ҳисобга ўтказиш ва ҚҚСни
тиклашнингасосланганлигинианиқлашилозим.
8.Бюджетбиланҳисоб-китоблараудити.
Ўзбекистон Республикаси Солиқ қонунчилигига мувофиқ кўпчилик
корхоналар бюджетга умумдавлат ва маҳаллий солиқлар ҳамда йигимлар
тўлайдилар.
Солиқлар ва бошқа тўловлар бўйича бюджет билан ҳисоб-
китобларни
аудиторлик текширувидан ўтказишнингмақсади -текшириладиган хўжалик
юритувчи субъект бухгалтерия ҳисоботинингсолиқлар ва бошқа мажбурий
тўловларбўйичақарздорликниаксэттиришқисмида,ҳамдасолиққатортишдаги
тартибга солинмаган масалалар билан боғлиқ сезиларли ҳолатларни акс
эттиришданиборат.
Бюджетбиланолиббориладиганҳисоб-китоблараудиторжиддийэътибор
бериши лозим бўлган мураккаб объектҳисобланади.
Биринчидан
,бюджетга
тўланадиган солиқларнинг нотўғри ҳисобланганлиги ва тўланганлиги учун
корхонага нисбатан молиявий жазо чоралари қўлланилади.Бу эса унинг
молиявий аҳволигасезиларли даражадатаъсир қилади.
Иккинчидан,
ҳисоб-
китобларнинг тўғрилигини тасдиқловчи аудиторлик хулосалари солиқ
инспекцияситомониданқабулқилинишиайримҳоллардашубҳаостигаолиниб,
қабулқилинмаслигиҳаммумкин.Сўнгиҳолатдасолиқорганитақдимқилинган
аудиторликҳулосасиниқайтадантекширибчиқишгаҳақлидир.
Агар аудитор хулосаси давлат бюджети манфаатларига зид,амалдаги

---

қонунчиликка ва меъёрий ҳужжатларга риоя қилинмасдан, сифатсиз
тузилганлиги аниқланса,амалдаги қонунчиликка мувофиқ санкциялар кучга
киради.(
С.К.135-
м)
.Бундайҳоллардааудиторликфирмасиадиторликфаолияти
биланшуғулланишгаҳуқуқберадиганлицензияданмаҳрум қилинишимумкин.
Солиқлартўланишинитекширишданолдинсолиққатортиладиганобъектбўйича
кўрсаткичларнингтўғрилиги,солиққатортиладиганбазавасолиқставкаларига
риояқилиниши,текширилишикерак.
Бозор иқтисодиёти шароитида турли хил мулкчиликка асосланган
корхоналарнинг бюджет билан ўзаро муносабатлари кенгаймокда.
Республикамизнинг барча ҳудудларида бюжетга тўланадиган тўловларнинг
тўғрилигинианиқлайдиганвауларнингўзвақтидаўтказилишиустиданқатъий
назоратўрнатадигансолиқхизматлариташкилэтилган.
Ўзбекистон Республикаси қонунчилигида давлатсолиқ комитетига катта
ҳуқуқлар берилган.Хусусан,Республика солиқ комитети ҳамда вилоятлар,
туманларвашаҳарлардагисолиқинспекцияларигақуйидагиҳуқуқларберилган:
фойда ва бошқа солиққа тортиладиган объектларни яширганлиги ёки
камайтирибкўрсатганлигиучунбарчаяширганёкипасайтирилгансуммаларни
вашусуммамиқдоридажаримаундиришучункорхоналарганисбатанмолиявий
санкциялар қўллаш.Бундай хато иккинчи марта такрорланганида эса икки
баравар жарима солиш,шунингдек бюджетга солиқлар ва бошқа мажбурий
тўловларниҳисоблаш ҳамдатўлаш учунзарурбўлгансолиқдекларациялари,
ҳисоботлар,ҳисоб-
китобларвабошқаҳужжатларнитақдим қилмаганликлари,
кечиктирилганлиги, фойданинг ҳисобга олинмаганлиги ёки бу ҳисобнинг
белгилангантартибнибузибюритилганлигиучунтегишлисолиқларвабошқа