»ҳисоб счетининг«Ягона ер солиғи»аналитик счётида олиб борилади. Ҳисобланган солиқнинг суммаси шу счётнинг кредитидан 9439- «Бошқа операцион харажатлар» счетининг дебетига олиб борилади. -ЯгонаерсолиғинингтўловчилариЎзбекистонРеспубликасинингамалдаги қонунларигамувофиқсолиқнингтўғриҳисобланишиваўзвақтидатўланиши учунжавогардирлар. ё)Маҳаллийсолиқларвайиғимларнитекшириш. Мол- мулксолиғинитекшириш. Бусолиқкорхоналарнимавжудактивлардан самарали фойдаланишга ва кераксиз мулклар тўпланиб қолишига йўл қўймасликни рағбатлантириш учун жорий қилинган.Бу солиқни солиққа тортиладиган мулки,банкда муддатсиз депозит счёти бўлган ва мустақил балансдагиҳуқуқийшахслартўлайди. СолиқКодексининг90- моддасигамувофиқҳуқуқийшахсларучунмол- мулк солиғиуқайсиманбаданолинганиданқатъийназар,корхонабалансидатурган барчаасосийвоситаларваноммоддийактивларнингйилликўртачақийматига нисбатан ҳисобланади.Бунда аудитор солиққа тортиладиган объектларнинг суммасини ва ҳар чоракликда йил бошидан ўсиб борувчи жами билан
ҳисобланадигансолиқсуммасинингтўғрилигинитекширишилозим.Жисмоний шахслар учун эса,уларнингмулки ҳисобланган квартиралар,чорбоғва боғ уйлари,гаражлар ва бошқа иморатлар,бинолар ва иншоотлар қиймати, шунингдекавтомобиллар,моторлиқайиқлар,вертолётлар,самолётларвабошқа транспортвоситаларидвигателларинингқувватисолиқобъектиҳисобланади. Аудиторжисмонийшахсларнингмол- мулкинисолиққатортишнитекширишда ЎзбекистонРеспубликасиВазирларМаҳкамаситомониданбелгилангансолиқ ставкаларигариояқилинишигаалоҳидаэътиборберишилозим. Солиқ ставкаси корхонанинг балансидаги асосий воситалар ( лизинг шартномаси бўйича олинганлари ҳам қўшилган)ва номоддий активларнинг эскиришиайрилмаганўртачайилликқийматиганисбатанқўлланилади.Мулк суммасиунингўтганҳаройнинг1санасигабўлганқолдиғибўйичаҳисобланади. Бундачоракликнингбошиваохиригабўлганқолдиқларнингярмибиланқолган ойларнинг1- санасигабўлганқолдиқларқўшилиб,12гатақсимланади. I V- чоракучун тўланадиган солиқ йилликбаланснингтегишли - моддалари бўйичаўртачақолдиқларданҳисоблангансолиқдан9ойучунтўлангансолиқ суммалариниайришбилананиқланади. Аудитор ҳуқуқий ва жисмоний шахслар мулкига солинадиган солиқлар бўйичабелгиланганимтиёзларнингтўғриқўлланилишинитекширади.Бундау СолиқКодексининг92ва93- моддаларигариояқилинганлигинианиқлашилозим. Аудитор ҳуқуқий ва жисмоний шахсларнинг мулкига солинадиган солиқни ҳисоблаш ва тўлаш тартибига қандай риоя қилинаётганлигига ҳам алоҳида эътибор бериши зарур.Бунда у Солиқ кодексининг94- моддасига мувофиқ ҳуқуқийшахсларнингмол- мулкигасолинадигансолиқбўйичажорийтўловлар бюджетгаҳаройнинг20- куниданкечиктирмасдан,йилликтўловсуммасинингўн иккиданбирқисмимиқдоридатўланибкелинаётганлигинианиқлашикерак.Шу биланбиргасолиқтўловчилартомониданмол- мулксолиғибўйичаҳисоблаш варақаларинисолиқорганларигайилнингчоракларибўйичавайилликмолиявий ҳисоботларнитақдимэтишмуддатидатопширилишиниҳамўрганишзарур. Жисмонийшахсларнингиморат,биноваиншоатлариучунмол- мулксолиғи уларнингҳар йил 1 январдаги ҳолати юзасидан коммунал хизматкўрсатиш идоралари берадиган инвентаризацияқийматигадоирмаълумотларасосида, бундаймаълумотларбўлмагантакдирдаэсамазкуробъектларнингмажбурий