Ijtimoiy siyosat

1. Umumiy ijtimoiy himoya 
– global miqyosda turli xalqaro 
hujjatlar va tashkilotlar tomonidan qabul qilingan majburiyatlar doirasida 
ijtimoiy siyosat chora-tadbirlarini amalga oshirishdan iborat. Jumladan, 
Inson huquqlari umumiy deklaratsiyasining 22 moddasida ―har bir inson 
159
Oʻзбекистон Республикасининг ―Кексалар, ногиронлар ва аҳолининг бошқа ижтимоий эҳтиѐжманд 
тоифалари учун ижтимоий хизматлар тoʻғрисида‖ги қонуни 

---

194 
jamiyat a‘zosi sifatida ijtimoiy ta‘minot huquqiga ega‖ligi belgilab 
qo‗yilgan. Ushbu sohada amalga oshirilayotgan global tadbirlarga 
Xalqaro mehnat tashkiloti (XMT) tomonidan joriy etilgan ijtimoiy 
standartlar va ―BMT 2030‖ barqaror rivojlanish maqsadlari doirasida 
qabul qilingan ko‗rsatkichlarga erishish, Jahon banki guruhi va XMT 
tashabbusi bilan 2016 yilda aholini ijtimoiy himoyalash tizimida 
muvafaqqiyatlarga erishgan mamlakatlar tajribasini ommalashtirishga 
qaratilgan ―Umumiy ijtimoiy himoya uchun global hamkorlik‖ 
(USP2030) kabi tadbirlarni misol keltirish mumkin. 
2. Ijtimoiy himoyaning minimal darajasi
– mamlakatda ijtimoiy 
ta‘minot sohasida qabul qilingan minimal standart va bazaviy 
kafolatlardan tashkil topgan chora-tadbirlar bo‗lib, asosiy e‘tibor 
kafolatlangan minimal daromad va sog‗liqni saqlash sohasidagi muhim 
xizmatlardan foydalanish imkonini yaratishga qaratiladi. Ijtimoiy 
himoyaning minimal darajasi ijtimoiy sug‗urta badallari va ijtimoiy 
yordam soliqlari hisobidan moliyalashtiriladigan ijtimoiy xizmatlar 
orqali bolalar, farzand ko‗rgan onalar, kam ta‘minlanganlar va ishsizlar, 
hamda kasallar, nogironlar va keksa yoshdagi aholi uchun munosib 
nafaqalar darajasini ta‘minlab berishi zarur. 
3. Kafolatlangan minimal daromad
– aholining ijtimoiy muhtoj 
qatlamlarini aniqlash asosida ijtimoiy xizmatlar ko‗rsatish bo‗lib, byudjet 
mablag‗larini qat‘iy tejash yoki byudjet konsolidatsiyasini amalga 
oshirayotgan mamlakatlar tomonidan qo‗llaniladi. Ushbu mexanizm 
universal bo‗lmasdan kam ta‘minlangan aholi qatlamlariga manzilli 
ijtimoiy xizmatlar ko‗rsatishga asoslanadi.