Ii. Боб Фуқаро ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган биноларнинг ёнғин хавфсизлиги

Осон ташлаб юбориладиган ҳимоялаш конструкциялари. /14;15;20/

Ҳимоялаш осон ташлаб юбориладиган конструкциялар вазифалари, ишлатиш доиралари, турлари, уларнинг ойна солиш, девор панеллар ва плитка қоплама шаклларининг самарадорлиги.
Ишлаб чиқариш корхоналарининг технологик жараёнида ҳар –хил моддалар ишлатилади. Шу моддаларни ишлатиш жараёнида, яъни бир-бири билан киришиши ёки технологик жараёнда бўлиниб чиқадиган газлар, буғлар, чанглар портлаш хавфини туғдирувчи концентрация ҳосил қилиши мумкин. Амалиёт шуни кўрсатадики биноларда портлаш содир бўлганда биноларнинг бузилишига олиб келиши, давлат моддий бойликларига катта миқдорда зарар этиши кузатилмоқда.
Осон ташлаб юборувчи конструкцияларнинг асосий вазифаси –портлашлар содир бўлганда бинонинг асосий юк кўтарувчи конструкцияларини сақлаб қолиш.
Осон ташлаб юбориладиган конструкцияларга (ОТК) девор ва том панеллари, қўш тавақали эшик-деразалар ҳамда портлаш пайтида бино ва иншоотларнинг асосий тутиб ва тўсиб турадиган конструкциялари учун рухсат этилган босимдан ошмайдиган ортиқча босим таъсирида бузилиб ёки очилиб кетадиган бошқа конструктив қисмлар киради.
Осон ташлаб юбориладиган конструкция қисмлардан тешикларни ойнаклаш энг самарали натижа беради. СНиП 2.09.02-85 меъёрий талабларга мувофиқ, дераза муттасил панжарасига ўрнатилган ойна қалинлиги 3,5 ва 5 мм ва майдони 0,8; 1,0 ва 1,5 м². бўлганида у осон ташлаб юбориладиган конструкция ҳисобланади.
Ҳисоблаш маълумотлари бўлмаганида осон ташлаб юбориладиган конструкцияларнинг майдони А тоифадаги хонанинг 1 м³ ҳажмига камида 0,05 ни, Б тоифадаги хонанинг 1 м³ ҳажмига эса камида 0,03 ни ташкил этиши керак.

33. 
    Асосий қурилиш конструкциялари учун йўл қўйиладиган ортиқча босим. /14; 15; 20; 30/
    

Қурилиш конструкцияларига ортиқча босим таъсир этишининг сабаблари. Қурилиш конструкцияларининг кучли, ўртача ва кам бузилишлари. «А» ва «Б» тоифаларидаги биноларда осон ташлаб юбориладиган конструкциялар ишлатилишини белгилайдиган меъёрий ҳужжатлар талаблари.
Биноларда портлаш содир бўлганда бўлиниб чиқадиган ортиқча босим конструкцияларга ҳар-хил таъсир этади.
Портлаш натижасида ҳосил бўладиган ортиқча босим биноларнинг конструкциялари ва конструкция қисмларига таъсири ва бузилиш даражаси қуйидаги жадвалда келтирилган.
1 жадвал.