I боб. Олий таълим муассасаларида жисмонии

Жисмоний маданият соҳасида таълимнинг мақсадли йўналтирилганлиги Идеал ҳолатдан аниқ педагогик йўналишга айланади. Бу талаба шахси жисмоний маданиятининг шаклланишидир. Жисмоний маданият талабанинг умумий касбий маданиятининг таркибий қисми сифатида, унинг шахси ривожланишининг тавсифи сифатида, асосий қадр-қиммат сифатида намоён бўлади. Шахсий жисмоний маданият шахснинг ўзини англашининг тасаввурлар, муносабатлар, эътиқод, “хулқ-атвор дастури”нинг натижасидир.
Таълим бериш амалиётида катта аҳамият ташқи муҳит омиллари ўқув
жараёнининг индивидуал характерига тасниф қилиши катта аҳамиятга эгалиги қўлланилган. Таълимнинг индивидуаллаштириш муаммоси индивидуал Стилининг фаолияти атрофлича ишланган (18; 384-б., 34; 123-б., 37; 84-б.] ҳамда таълимнинг ҳар хил турдаги аспектларида [39; 250-б., 120; 29-36-б.]. жисмонан, коммуникативлик, билимлилиги, [15; 299-б.), соғлиқни
сақлайдиган, [11; 316-б., 17; 64-б., 25; 120-б., 26; 240-б., 91; 300-б., 92; 389-б.,
117; 320-б.], фаолият ҳамда ўз-ўзини бошқариш фаолияти. Ҳозирги замон
таълимида педагогнинг фаолияти индивидуал услуб (стиль) тадқиқотларига
бағишланганлиги алоҳида ўрин тутади. (43; 328-б.].
Талаба шахси жисмоний маданияти феномени уни шахсининг интеграл
сифати [112; 93-б.], самарали ўқув-касбий фаолияти, шароити ва замини,
бўлажак мутахассиснинг касбий маданиятининг умумлашган кўрсаткичи ва
шахсининг ўз-ўзини такомиллаштириш мақсади сифатида тасаввур қилиш
имконини беради [45; 59-62-б.].
Шахс жисмоний маданиятини шакллантириш жараёнида ижтимоий
маданий, умумпедагогик ва шахс ижодий қарама – қаршиликлар ечими ўз-
узини ҳаракатлантириш ва ривожлантириш манбаси бўлиб хизмат қилади [98;243-б.]. Ижтимоий маданий зиддиятлар жамияти маданият, ижтимоий
маданият вазифалари ўртасида белгиланади.
Умумпедагогик ва шахсий-ижодий зиддиятларни ҳал этиш талаба
шахснинг ижодий намоён бўлиши “табиат ва механизм” ни тушунтириб
беради. Ушбу механизмлар жисмоний маданиятда ўз-ўзини англашга, уни
узлаштиришнинг рефлексив ва шахсий шаклларига, шахсий маданият
кенгликларига йўналтирилган бўлади (82; 315-б.].
Шахс жисмоний маданиятининг таркибий унсурлари аксиологик,
операцион ва шахсий-ижодий унсурлар ҳисобланади.