Huquqiy madaniyat va huquqiy tarbiya asoslari

Mantiqny metod huquqiy tarbiyani olib borishda o‘rganishda oqilona, to‘g‘ri xulosa chiqarishga imkon beradi. U ilmiy bilishning mavhum shaklidir. U huquqiy madaniyatni mantiqiy o‘rganishning usul va vositalarini ifodalaydi hamda tafakkur shakllariga, mantiq qonunlariga asoslanadi. Huquqiy tarbiyani o‘rganishda mantiqiy usuldan foydalanish huquqiy tarbiya bo‘yicha qonun hujjatlarini qo‘llashda ziddiyatlardan holi bo‘lish imkonini beradi.
Qiyosiy metod huquqiy tarbiyani turli xil guruhlarning, davlatlarning huquqiy madaniyatidagi umumiy va o‘ziga xos tomonlarini bilish va shu asosda huquqiy madaniyat taraqqiyoti qonuniyatlarini aniqlashga yordam beradi. Bu metod huquqiy tarbiya haqidagi tushunchalar, hodisalar va jarayonlarni o‘zaro solishtirish va shu asosda ular o‘rtasida mavjud bo‘lgan o‘xshashlik va farqlarni aniqlashdan iborat. Turli mamlakatlarning huquqiy tarbiya asosida huquqiy madaniyati haqidagi qonun hujjatlari ham taqqoslab o‘rganiladi.
Huquqiy tarbiyaning tarixiylik metodi asosida uning taraqqiyotini muayyan tarixiy izchillikda o‘rganishni taqozo etadi. Ushbu metod ko‘llaniladigan Huquqiy madaniyat va huquqiy tarbiya asoslari fanida huquqiy savodxonlikning qaror topishi, rivojlanishi tarixiy taraqqiyotaing murakkab jarayonlari bilan bog‘liq holda o‘rganiladi. Bunda ko‘pincha kishilik jamiyatining turli davrlarida ro‘y bergan voqyealar, hodisalar haqida bilim olish imkonini beradigan tarixiy manbalar, qonunlar, maxsus xujjatlar, muayyan ishlarga doir sud qarorlari va boshqalarni tahlil qilish usuli qo‘llaniladi.
Sotsiologik metod huquqiy madaniyat darajasini aniqlashda keng qo‘llanilishi mumkin. Sotsiologik metod so‘roqlar orqali o‘rganishni, anketalar yordamida ma'lumotlar to‘plashni, huquqiy statistika natijalaridan foydalanishni nazarda tutadi. Bu usul huquqiy madaniyatni yuksaltirishga qaratilgan huquqiy ta'lim-tarbiya va tadbirlarning samaradorligini aniqlashda yordam beradi.
Sistemali metod huquqiy madaniyatni har tomonlama o‘rganishda muhim ahamiyat kasb etadi. Huquqiy madaniyatni turli ijtimoiy hodisalar tizimida o‘zaro bog‘liqlikda o‘rganish uchun imkoniyatlar yaratadi.
Huquqiy madaniyat va huquqiy tarbiya asoslari fani inson huquqlari masalasiga sistemali yondashishni hisobga olgan holda ilmiy ob'ektivlik, tarixiylik prinsiplari asosiga quriladi. Huquqiy tarbiya olib boish orkali barcha ijtimoiy hamda davlat institutlarining bir butunligi sifatida taxlil etiladi. Huquqiy tarbiya huquq, huquqiy ong, huquqiy madaniyat, yuridik tashkilotlar, huquqiy munosabatlar, huquqiy xulq-atvordan tashkil topgan yaxlit, bir butun holda xarakterlanadi.
Kibernetik metod huquqiy tarbiya sohasida axborat-qidiruv tizimini yaratishda, matematik-statistik metodlarni qo‘llagan holda huquqiy statistika va axborotlarni kompyuterlar yordamida qayta ishlashda turli xil texnika vositalarini qo‘llashni o‘rganishga yordam beradi.
Huquqiy madaniyat va huquqiy tarbiya asoslari fani metodlarining butun bir majmui uning metodologiyasini tashkil etadi.