Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги ўзбекистон республикаси

11.3-расм. Шиша массадан суюқ қалай эритилган металл юзасида ойна листини ҳосил қилиш (флоатлаш жараёни 1-10 босқичдан иборат) ускунаси.
1-шиша массани сўриш; 2-шиберь; 3- шиша масса; 4-наво; 5-бассейн; 6-қалай; 7-совитиш; 8-ўқлов; 9-тўсин;10-қиздириш.

Оддий шишаларга караганда 4-8 баробар юкори мустаҳкам шиша буюмни олиш керак бўлса, шиша бўтқаси юкори ҳароратда киздирилиб ва жадал суръатда совитилади. Қурилиш шишасини ишлаб чиқаришда асосий хомашё сифатида таркибида темир оксилари кам бўлган кварц қуми, сода ёки натрий сульфат, поташ, оҳактош ёки бўр ишлатилади.

11.4-расм. Зичлаш жараёни схемаси
1 – шиша томчиси; 2 – пресс қолип; 3 – чегараловчи ҳалқа; 4 – керн; 5 – буюм; 6 – таглик.


Иссиқликдан кенгайиш. Шиша бирдан қиздирилганда ёки совутганда унда сиқувчи ёки чўзувчи ички кучланиш ҳосил бўлади. Бу кучланиш шиша структурасининг бузилишига олиб келиши мумкин.
Иссиқликка бардошлилик, ҳарорат таъсирида ҳосил бўлган ички кучланишга қаршилик кўрсатиш чизиқли кенгайиш коэффициенти билан тавсифланади. Кварц шишаси юқори иссиқликка бардошли ҳисобланади. Иссиқликка бардошлилик шишанинг шакли, ўлчами ва қалинлигига боғлиқ.
Шишанинг оптик хоссаларига ёруғликни ўтказиш, ютиш, сочиш ва қайтариш кўрсаткичлари киради. Шиша юзасидан қайтган ёруғлик миқдорининг шиша юзасига тушаётган ёруғлик миқдорига нисбати, қайтариш коэффициенти деб аталади. Шишага тушаётган ёруғликнинг бир қисми ютилади. Шиша юзасига ютилган ёруғлик миқдорининг шиша юзасидан ўтган умумий ёруғлик миқдорига нисбати, ёруғлик ўтказиш коэффициенти деб аталади. Шишанинг ёруғлик ўтказувчанлиги 1 мм қалинликдаги шиша учун 88-90% ни, ёруғлик ютиши 0,5-3,0% ни, ёруғлик қайтариши 8-9% ни ташкил қилади. Шиша диэлектрик ҳисобланади. 200 °C дан паст ҳароратларда шиша ток ўтказувчанлиги жуда кам, чунки ток ионлари ёрдамида ўтказилади.
Деразабоп ойна тахта эни 250 дан 1600 мм гача, узунлиги 250 дан 2200 мм гача ўлчамларда ишлаб чиқарилади. 11.1-жадвалда келтирилган.