Х озирги зам он ик,тисодиётида хужаликлар фаолияти
корпоратив асосда ривожланиши туфайли ташкилий-тех-
ник рахбарлик менежерлар томонидан амалга оширилмок,-
да. Д ем ак, тадбиркор ва мулкдор уртасида каггик, борлик,-
л и к йук,- Ш унга кура тадбиркорликни мулкдорлик хусуси-
яти б елгилам ай, уни кдрамсизликнинг моддийлашуви,
хужалик юритувчиларнинг мустакдллиги белгилайди.
Т адбиркорлик фаолияти нинг мохияти ицтисодий фикр
ю ритиш сиз тУла ечилмайди.
Т адби ркорли кка хос ф икр
ю ритиш оддий маълум ва сингиб кетган холатлардан бу-
тунлай бошкдча булади. Кдбул к,илинадиган кдрор ваечим-
лар узгача янгилиги, алохидалиги билан ф ар м а н и ш и ке-
рак. Б унда э н г м арказий нарса кул остидаги киш иларни
куйилган мак,садга буйсундириш ва уларни ана шу мак,-
сад атроф ида бирлаштира олишдир. Одатда бизнес корпо
рация м анф аатларини аницбелгилаш га асосланган булиб,
у аник; х и с о б -к и то б асосида куйилган ма^садларга эри-
ш иш ни билдиради. Бу, албагта зарур ахборотларни уз вак,-
ти д а
й и р и ш
,
уларни иш лаб чик,иш ва ф ойдаланиш ни та-
лаб крлади. Х исоб-китоб ва харакат дастурларини ишлаш
юк;ори б и л и м га асосланади. Каш ф иётчидан ф ар к
килган
холда тад б и р ко р шу каш ф этилган иш билан ханоатлан-
м айди, б алк и уни татб и к килиш ва бу жараёнда юк.ори
самарага эриш иш ни кузлайди. Бу жараёнда куп тусик,лар,
к ^ й и н ч и л и к л ар булиши туфайли к,атъийлик, ирода талаб
этил ад и.
Ю кррида айтилган фикрларни хисобга олган холда тад
биркорликни хужалик субъектларининг хатарлилиги билан
боглиц холдаги ташаббускорлик, уз
гоялари ва ижтимоий
иктисодий самарага эришиш мацсадида янги комбинация-
ларни амалга оширувчи иктисодий фаолият деб ифодалаш
мумкин.
Тадбиркорликни таракдий этиш и нуктаи назариданри-
вожланган ва ривожланмаган тадбиркорликка булиш мум
кин. У тиш даври учун ривожланаётган тадбиркорлик хос
булса, бозор икл'исодиёти таракдий этган давр ривож лан-
ган тадбиркорликни яратади. Тадбиркорлик бозордан ке-
либ чик,к;анлиги туфайли, у бозор муносабатлари хусуси-
ятлари ва уларн и н г таъсир д оираси кенглиги билан 6
ор
-
ли вд и р. А гарда буни бозор ик,тисодиётига утиш жараёни
билан
борлаб курадиган булсак, корхоналар м устакдлли
ги дараж аси билан унинг хам узгариб боришини фаркдай
олиш мумкин. Лекин барибир корхоналар фаолиятида дав-
www.ziyouz.com kutubxonasi
лат таъ си ри н и н г сакданиб туриш и тадби ркорли к учун
й^лни тор цилиб к^ймокда. Б у н д ан таш цари мавжуд,
аникрори собик, ишлаб чикдриш тузи ли ш и н и н г асослиги,
батамом янгиланмаганлиги иш лаб чик,арувчиларнинг мо-
ноиоллигига бардам бериш и м к о н и н и яратган и йук;. Бу
хозирча бозорда товарлар таклиф и ш арои ти н и узгартир-
гани йук;. Харидорлар —
истеъм олчиларнинг тор хажмли,
чекланган микдордаги ишлаб чик;арувчиларга борлик^ти-
ги сакданмокда. Бу, албатга тадбиркорликни анчачегара-
лайди ва бундай шароитда у тез ри вож лана олмайди. Тад-
биркорликдаги ж авобгарликка келсак, уларнинг муваф-
фак;иятли ф ао л и я т л а р и учун и ж о б и й та ъ си р этувчи
шароитлар зарурий к,онуниятлар б ил ал таъминланмога ке-
рак. Бунда конунларнинг тула иж роси учун мухит ярата
билиш ахамиятлидир.
Бозор ик;тисодиётининг ш аклланиш тезлигига цараб
тадбиркорлик хам ривожланиб бориш и керак.
Do'stlaringiz bilan baham: