Hodisa Olinadigan foyda ( X), ming so`m

Bu yerda, NPV - sof joriy qiymat; d - diskontlash stavkasi; I₀ - boshlang‘ich investitsiya; CF_t - t davr oxirida kelib tushgan pul oqimi.
Masala. Biror bir investitsiya loyihasi uchun 140 million so‘m investitsiya qilish talab etiladi va undan kutiladigan natija yillar bo‘yicha 18, 40, 75 va 80 mln so‘mni tashkil etdi.
O‘zgarmas sharoitda doimiy diskont stavkasi – 11%.

Misol. Qiymati bo’yicha moliyaviy bozor 20% risksiz va 80% riskli qimmatli qog’ozlardan iborat. Riskli qimmatli qog’ozlar to’rt toifali: birinchisi 1/6 ulushni tashkil etib, ular uchun β₁ = 0,9, ikkinchi – 1/4 qism va β₂ = 0,7 va uchinchisi – 1/3 qism va β₃ = 1,1. To’rtinchi toifa qimmatli qog’ozlarning ulushi va β₄ ni toping. Agar bozor samaradorligi (riskli qimmatli qog’ozlar bo’yicha o’rtacha daromadlilik) 8%, risksiz stavka 4% bo’lsa, barcha riskli qimmatli qog’ozlar samaradorligi va butun bozor bo’yicha o’rtacha daromadlilikni toping.
To’rtinchi turdagi qimmatli qog’ozlarning ulushi quyidagiga teng:

To’rtinchi qimmatli qog’ozlar β₄ bozor por­tfeli uchun β=1 shartidan aniqlanadi. O’z navbatida,
=1
bundan ekanligi kelib chiqadi.
Har bir turdagi qimmatli qog’oz samaradorligi quyidagiga teng:
= ( )=0,04+ (0,08-0,04)=0,04+0,04*
U holda




Butun bozor bo’yicha o’rtacha daromadlilik quyidagiga teng:
i = %
7
Misol. Faraz qilaylik, investitsiyaga yo‘naltirilgan mablag‘ bo‘yicha 200 holatdan 80 holatda 25 ming so‘m foyda olmaslik mavjud. Bunda yo‘qotishlar oralig‘i darajasi (80:200)=0,4 ni tashkil etadi.
Investitsiya loyihasi bo‘yicha oraliq yo‘qotishlar darajasi va u bilan bog‘liq risk darajasi juda yuqori chiqishi mumkin, ya’ni yo‘qotishlar oralig‘i darajasi O