Г>ул китаптл К. лракллнакстаппып кубла ранонллрыпда жасай- тугын клракалпаклардын этннкалык составы, сол гсрригориядагы



Download 8,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet147/171
Sana06.07.2022
Hajmi8,39 Mb.
#744068
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   171
Bog'liq
Qaraqalpaq tili qubla dialektinin leksikasi - O.Dospanov (1977)

Кыйы-л
дым ҳарыды
/Лкб/.
Е
Егә//егэ-бир нәрссгс ийелшс, хожамьшшылық етиў- 
шн адам:
Суў егэси Сулеймэн.
Сизден мэдет тилэймэн...
Акк.,'.
... 
Егэ бомай аш/пгн нлип қалды
/До- 
сб/. 
Ийттэм егэси менен қыйнасын
деген. Бир герой атагына егэ болып,
со жерде алған
/Лкк./.
Егәр кәликлерлии жаўырныиа салынагуғын арнаў- 
лы исленген ер: 
Арба егэрдэ турады
/Ақк/. 
Бар егэрдиқ үстинде ети йыл дауласқан.
Егэр
/ер/ бир неше бнлеклерге ийе: 
узеқги
/ККРС., 687/, 
қўйу/иқан
- куйыскан /ерднн басы- 
нан аттыц қуйрығын ораи алып туратуғыи каГ| 
ыс/, 
қанжырға-каюкыга
т. б. 6)зб. 
эгар
,/УзРС 
550/.
Елэк-үн, тары, бийда
(1
т. б. затларды слен, тазалаў 
ушын исленгеи зат: елеўиш, слек. Кубла диа- 
лекгге 
елэкт иқ усақгөз
деген түри де бар. 
Ол тары, гүнжи слеўге керек /Акк/. Озбекти- 
ли Хорезм говорларыида 
ушақгөз
гүрнндс ушы- 
расады.
Еман шот-айрықша балта болыи, ағашты жоиыў 
ушын кереклн: 
Керэгэниқ басынди емэн шот
/Ийш/.
Есэк//ешек-ешек: 
Усуйэрден есэкли кслии-кет ип
жүрипти ию паллар
/Н.-хаш. Кап 
есек
/ КГ ГС 
I, 193-19)/, өлб. 
эшак
/УзРС. 560/, гүркм, 
эш

ек
РТмС, 431/, татар. 
иш ж
I’ Гт(/, II, 395/.
Етигине караў-төмен қарап үндемей огы|)ыў: 
ети-
гине қараи уотырды
/Колг. .
Ж
Жазып калуў-гүналы, жазмқлм болыў, биреўднн 
кеўилине уиамаў: 
Соргайнаган... сэйлэйчэн
деп жазып қалыпсақ.
221
www.ziyouz.com kutubxonasi


Жайғыш-үй жумысларында үстиге кнйген кийнм- 
ниц ыласланбаўы ушын арналган буйым /пе- 
редник/
Жамаллатуў-жылкыда болатугып исик аўырыўы, 
баўырыиан иседи. Каз. 
жамандату
/КТТС, I, 
212
/ .
Жанлалбаслык-кызганыўшылык, өшигиўшилик: 
/К андалбаслы қ қойсын ба,
Ыргып турды Ж урынтаз,
Тарпа басты шунақты,
/ “Кырқ қыз“, 123-6/
Жатак малакай-дегслей малақайдын бир түри, оны 
гейпара адамлар уйкылаганда кнйип жатады: 
)Кат ақ малақай дийди
/Н.-хан/.
Жәйшик-ящик. 
Кант боса жэйшикте
/Майем/.
Жэўзеки ерик-ернктин түри. Бир ай он бес күнде 
баскаларынан (фте ииседи /Келт./.
Ж едәл етуў-ерегисиў, жәнжеллесиў /Лққ/.
Жетмиш жетпис йетмиш-жетпнс /санақ 
саи(:)Кет-
мишке баратырғо
Н -хан . 
Атамыз жет-
миш йекиде ө.гип еди
/Акб/. 
Ж асы йетмиш-
тән асып кеткен, сексэнге ш амаласқан. Бир
ҳ а й а л йетмишкә шықтым деп барады.
Өзб. 
етмиш
/РУзС., 776/, кырг. 
жетимиш
/РКрС., 
769/ т. б.
Жигир-жигир-биреўге батырын сөз айтыў: 
Ғарры-
ларға жигир-жигир сөйлэйди
/Ҳәм./. Әдебий 
тилде 
дигирлеў-
бпр нәрсени қайталай бериў.
Жик ашуў-гәптин шшарасын, 
төркинин 
билнў: 
усындай саўал соуағанында бир нэрсениқ
ж игин ашаоы
/Н.-хан/.
Ж о н түйе-бир өркешли түйе, өркеши узын, реци 
қызгыш, адам куўатуғын тислеўик келели. Хо- 
резм говорларында 
жөн дьйе
деп антылады.
Жонгу-сүрги, усташылык куралы. Агашты кырып 
тегислеп сүргилейтугын, арнаўлы төрт қырлы 
кәлипке орнатылып, жүзи темнрден болады.
Жо ныршка-үстиге кийетугын шапаиды материал- 
дын түснпе ҳәм сапасына карап >сылай атайды: 

Download 8,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   143   144   145   146   147   148   149   150   ...   171




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish