Г>ул китаптл К. лракллнакстаппып кубла ранонллрыпда жасай- тугын клракалпаклардын этннкалык составы, сол гсрригориядагы

^ 15. Д ж у р а с п . ПНхрисябзский говор узбскского нзмк.-).
Ташкеит, 19Ы, -0-6ет,
*,и Л. Л. П о к р о и с к з я . Лталган мийисти, о9-бет.
517 Сопла.
К. М. М у с а е п. Грамматика каранмского языка р|)Онстика
и морфолтия). М., 1%4, 108-бег.
X. Г. Ю с у п о в. Жока|>ыда агалган мийнетн, Г27-6ст.
-7" С. М у г а л л н б о в. Морфология ва лекснка тарихидаи
.кискача очерк, Тошкснт, 1959, 81-бег.
139
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

даш“ 
(он қарындаш'1'),
чулым түрклерн диалектлер- 
ниде „қарыпдаж14-7- болып айтылады.
„КарындапГ сөзиниц коллаиылыў функциясы ҳак- 
қында X. Г. Юсупоптын „Вәлким бул сөз беиен ерге 
ўакыгларда барлық ини ҳәм карындасларды атаган шы- 
гар. Г>ул болжаўымыз басқа түркий тиллеринде, мыса- 
лы, шор, уйғыр, половецлерде „карынланГ—-„киши' 
ипи“ деген мәнпни, ал башқурт, қазак ҳәм қырғыз (со- 
пын ишинде каракалпак тилннде д е —О. Д.) „киши ка- 
рындас* мазмуныида болыўы керек* 273—деген пикирн- 
пе косылыўға болады.
Үкә//карындаш сөзлери кубла дналектте параллель 
колланылса да, „үкә“ туўысканлык термини онда ак- 
тив ушырасады.
Айапа
Диалектлер лексикасындағы кеўил аўдарарлык сөз 
—
гайапа“
туўысканлық термини. Бул бөз бенен сөй- 
леўши өзинен жасы үлкен қыз апасын атайды.
Каракалпақ тилиницарқа диалекгинде айтылғансөз- 
диц маз.мунын беретуғын „
эйжепа
* термини ушырай- 
ды. Кубла диалекттеги 
айапа—
арка диалектге фоне- 
тикалык өзгериске ушыраўы нәгийжесннде (а > ә , ж 
фонемасы иайда болыўы) айапа>эйжепа формаларып- 
да колланылады. Д\ыс: 
айапақды. нөрОиц бе
? Изерт- 
ленген сөз еки бөлектен (ай ҳәм апа) нбарат бо- 
лып, бир мазмунды „үлкен кыз апа" деген түсннпкгн 
бередн. „Айапа“ сөзи әдебий тилде —„апа“ формасып- 
да. Бул термин қазақ, башқурт, кырғыз, азербайжан, 
т. б. тиллерннде ҳәр кыйлы мазмунга, түрге ийе.-71
Башқурт тнлн говорларында (пп»
1
гыс говорлары)' 
яапайи
сөзинин колланылыўы туўралы X. Г. Юсупов 
,..апа“ сөзн (кейинги „и“ сеси айтылмай) шыгыс го-
7,1