Глоссарий абсолют монархия

КОДИФИКАЦИЯ - қонунлар ва бошқа норматив ҳуқуқий актларни кодекслар чиқариш йўли билан тизимга солишдир.
Кодификация - бу норматив актларни уларнинг мазмунига ўзгартириш киритиш орқали мантиқий асосда ягона норматив актга тизимлаштиришдир.
Кодификация қилиш жараёнида эскирган нормалар тугатилади, бутун нормалардаги қарама қаршилик бартараф этилади, ҳуқуқий бўшлиқлар тўлдирилади.
КОЛЛИЗИОН НОРМАЛАР, ҳуқуқни қўллаш жараёнида, баъзан муайян бир ижтимоий муносабатни тартибга солишга қаратилган икки ёки ундан ортиқ ҳуқуқий норманинг мавжудлиги аниқланиб қолади ва бу нормалардан қайси бирини қўллаш кераклиги тўғрисидаги масала вужудга келади. Бу масалани ҳал этиш учун к.н. қабул қилинади. “Collision”- сўзи инглизча булиб, “тўқнашув” маъносини англатади. Нормалар коллизияси бир давлат миллий ҳуқуқ тизими ичидаги нормалар ўртасида, хусусан, федератив давлат тузилишига эга бўлган давлатларда федерал қонунчилик нормалари билан федерация субъектлари қонунчилиги нормалари ўртасида, шунингдек икки давлат ҳуқуқ тизими нормалари ўртасида ҳалқаро хусусий ҳуқуқий муносабатларни ҳал этишда учраши мумкин. К.н. ўзига хос “ҳакамлик” вазифасини бажариб, муайян ва айнан бир муносабатларни тартибга солишга “шай” турган икки ёки ундан ортиқ нормалар ўртасидаги “келишмовчилик”ни ҳал этади, яъни улардан қайси бири қўлланилишини кўрсатади. Давлатнинг миллий ҳуқуқ тизими нормалари коллизияси қуйидаги йўллар билан ҳал этилиши мумкин: 1) башарти коллизия холатида турган нормалар нормалар бир орган томонидан қабул қилинган бўлса, нормаларнинг кейин қабул қилингани қўлланилади; 2) башарти коллизия ҳолатида турган нормалар икки ҳуқуқ яратувчи орган томонидан қабул қилинган бўлса, уларнинг ичида мақоми юқори турувчи орган қабул қилган норма ишлатилади. Муайян бир давлат суд органлари олдида конкрет ҳалқаро характердаги фуқаролик, меҳнат ва оила муносабатларини ҳал этишда қайси давлат ҳуқуқини. Аниқроғи ҳуқуқ нормасини қўллаш масаласи, ўша давлатнинг ўз миллий қонунчилигида ёки ҳалқаро шартномаларда мустаҳкамланган к.н. асосида ҳал этилади.
КОНСОЛИДАЦИЯ - бу тизимлаштиришнинг шундай шаклидирки, бунда норматив-ҳуқуқий актларнинг мазмунига ўзгартиришлар киритилмайди, лекин бу нормалар мустақил юридик акт сифатида ўзининг кучини йўқотади.