1,0 ,Лойиҳада сифатни бошқариш бир вақтнинг ўзида амалга оширилиши керак бўлган учта асосий босқичдан иборат:
1
. Сифатни режалаштириш:
_ истеъмолчилар талабларини идентификация қилиш;
_ истеъмолчилар томонидан маҳсулотга имтиёзли талабларни аниқлаш.
2. Сифатни ошириш:
_ баҳолаш
мезонларини танлаш; _ жараён қобилиятини баҳолаш; _ жараённи такомиллаштириш.
3. Сифатни назорат қилиш:
_ сифатни баҳолаш; _ сифатни яхшилаш ва режалаштириш тадбирларини тартибга солиш.
10-расм ТҚМ контекстида лойиҳа сифатини бошқариш босқичлари ўртасидаги муносабатни кўрсатади.
ТҚМ фалсафасига ёки доимий сифатни яхшилаш тизимига ҳали ўрганмаган корхоналарда сифатни бошқариш учун масъул бўлган ташкилотнинг ташкилий тузилмасини жорий қилиш мақсадга мувофиқ.
Лойиҳаларни амалга ошириш жараёнида истеъмолчиларнинг талабларини ҳисобга олган ҳолда сиз икки позитсиядан иборат ўлчовни қўллашингиз мумкин: лойиҳа белгиланган талабларга
жавоб беради ёки
жавоб бермайди.
Сифат менежменти кўпинча ҳар бир жараённи босқичларга бўлиниши мумкин: иш
бошланиши, унинг ҳолатининг ўзгариши ва кейинги босқичга ўтиш жараёнлари. Ҳар бир босқични муваффақиятли амалга ошириш учун масъул ходимлар истеъмолчи учун зарур бўлган сифатни таъминлайди.
Деминг, истеъмолчилар эҳтиёжини қондириш муаммосини таҳлил қилиш жараёнини ифодаловчи
режа - ижро - назорат - ҳаракатлар айланиши (План - До-Чеcк - Аcт - ПДCА) ишлаб чиқди (11-расм). Бу нуқсонларни бартараф этиш ва уларни бартараф этишни такомиллаштириш тартибини тақдим этади. Буни муаммоларнинг сабабларини бартараф этиш,
шунингдек, сифат стандартларини ишлаб чиқиш ва қайта кўриб чиқиш йўли билан амалга ошириш мумкин.
3,0 Катта йирик давлат лойиҳалари учун уларнинг мақсадларига мувофиқ, мамлакатдаги иқтисодий ва сиёсий вазият ҳамда лойиҳанинг ҳуқуқий хавфсизлиги, лойиҳага жамоатчилик жавобгарлиги, лойиҳанинг иш билан бандлиги ва бошқалар сабабли мақсадли мезонлари муҳим аҳамиятга эга. Атроф-муҳит,
илмий-техникавий, саноат, тижорат ва бозор мезонлари, лойиҳанинг минтақавий хусусиятлари, лойиҳани ишлаб чиқувчи мезонлари (тажриба, малака, молиявий барқарорлик, потентсиал) бўлиши мумкин. Замонавий ҳар қандай лойиҳа ўзига хослик, инновация хусусиятларига эга бўлиши керак.
Инновацион лойиҳаларни комплекс баҳолаш учун уларнинг хусусиятлари одатда ишланмалар объектининг мақсадига мувофиқ белгиланади. Ишланмалар обекти (иши) тури бўйича илмий-тадқиқот, ихтирочилик, лойиҳа-конструкторлик,
технологик, ишлаб чиқариш, ташкилий-бошқарув, маркетинг, таъминловчи (маълумотлар базалари,
дастурлар, асбоблар, логистика, ўқув қўлланмалари, стандартлар ва бошқалар) бўлиниши мумкин (17-расм). Улар ушбу турларнинг мазмунини турли хил ҳажмда мураккаб қилиш учун бирлаштирилиши мумкин. Баҳолашнинг методологияси универсал бўлиши керак ва ишланмаларнинг маълум бир турига таснифлашига боғлиқ эмас.
Илмий ва ўқув адабиётларида инновацион ишланмаларнинг асосий хусусиятларини аниқ баҳолашнинг аниқ таърифи ёъқ, бу эса уларининг эксперт баҳолашларида чалкашликка олиб келади.Масалан, тадқиқот ишлари ва лойиҳаларда, қоида тариқасида, илмий натижалар илмий янгиликнинг ўзига хос хусусияти остида ўзига хос хусусиятларини таъкидламасдан тақдим этилади; баъзи ҳолларда илмий аҳамиятга
эга эмас, ёки нотўғри талқин этилади; амалий янгиликлар ва аҳамиятлилик худди шу тарзда оқланмайди; долзарблиги барча жиҳатларда куъриб чиқилмайди; у энг муҳим хусусиятни - илмий ва амалий ишланмаларнинг рақобатбардошлигини кўрсатмайди ёки чекланган кўрсаткичлар бўйича баҳоланади.
Баҳолаш фаолиятининг асослари бўйича чоп этилган материаллар асосан бозорга киритилган маҳсулотларга тааллуқлидир ва инновацион маҳсулотларга билвосита муносабатларга эга.
Энг муҳим инновацион хусусиятларни ва ишланмалар кўрсаткичларини таъкидлайдиган экспертлар баҳолаш тизимини яратиш зарурати туғилди (18-расм).
Тавсия этилган рейтинг (баҳолаш) тизимининг асосий ғояси ёки контсептсияси кўрсаткичлар шаклида ишланмалар хусусиятларини (белгиларини) тўлиқ таснифлаш, уларни гуруҳларга ва турларга бўлиниш, тадқиқот ва амалий натижалар учун асосий кўрсаткичларни аниқлаш ва балл билан тузатишлар билан аниқлаш ишланмаларнинг ўзига хос хусусиятларини тавсифловчи сифат кўрсаткичлари бўйича коеффитсиентлардан фойдаланиш.
